Dordrecht legt 27 struikelstenen voor Duitse Joden

In Dordrecht zijn 27 Stolpersteine uit Berlijn aangekomen. Het gaat om stenen voor Duitse Joden die voor de nazi’s naar Nederland gevlucht zijn en in de Sjoa werden vermoord. Op twee afzonderlijke dagen worden de struikelstenen geplaatst. De eerste vijftien worden op donderdag 7 november eens niet door de Duitse kunstenaar Günter Demnig gelegd. De overige twaalf stuks volgen later nog. De Stolpersteine zijn wel vervaardigd in het Berlijnse atelier van Demnig.

Demnig afwezig
Het leggen van de vijftien steentjes begin om tien uur halverwege het Stek, bij een transformatorhuisje, en eindigt rond half twee op de Spuiweg, bij nummer 146-148. Eerder zijn er al andere stenen gelegd. Deze stenen worden op 7 november gelegd voor verschillende huizen op de Singel. Demnig zal ze niet leggen. In plaats daarvan komen medewerkers van de gemeentelijke dienst Openbare Werken in actie. Demnig kan niet altijd zelf aanwezig zijn, zo luidt het. Omdat zijn atelier overspoeld wordt met aanvragen uit binnen- en buitenland, duurt het jaren voordat lokale werkgroepen hun vermoorde stadgenoten met struikelstenen kunnen eren.

Uitzondering
Van de stenen voor de vijftien Duitse Joden die binnenkort gelegd worden, zijn er veertien vermoord in Auschwitz of Sobibor. Adolf Goldschmidt is de enige die ergens anders omgekomen is. Hij overleed op 6 december 1942 in kamp Westerbork, in afwachting van de trein naar een concentratiekamp in kamp Westerbork. Hij werd begraven op de Joodse begraafplaats van Assen. Goldschmidt was toen 91 jaar oud. Hij is Dordrechts op twee na oudste Sjoa-slachtoffer en woonde op Singel 201.

Langdurig project
In Dordrecht zijn vooralsnog op 48 plekken zeker 119 struikelsteentjes gelegd. De 27 stenen die thans in de stad zijn, vullen het doel aan van de werkgroep Stolpersteine Dordrecht om stenen te leggen voor alle ruim tweehonderd Joden die de Sjoa niet hebben overleefd. Dordrecht is in 2014 begonnen met het leggen van de messing stenen en gaat er voorlopig nog mee door.

Lees ook:
‘Onze Struikelstenen-app is een levend project waardoor de verhalen niet verloren gaan’
Sinds begin dit jaar kent Nederland de app ‘Struikelstenen Gids’, waarop mensen de steentjes op hun smartphone kunnen vinden. Frank van Dijk van de Stichting 18 September ontwikkelde deze app samen met de Gravenstichting Brabant. Hij vertelt hoe het idee ontstond en wat hem als Stolpersteine-liefhebber beweegt.