Maatschappelijke Sedermaaltijd op Rotterdamse post-Pesachviering
“Een mooier voorbeeld van verbinding, iets wat we hier in de stad Rotterdam zo hard zoeken, kan ik niet bedenken,” aldus wethouder en loco-burgemeester Bert Wijbenga (VVD) bij de post-Pesach-viering van de Joodse Gemeente Rotterdam. Bij deze ‘maatschappelijke Sedermaaltijd’ waren onder meer gemeenteraadsleden, ambtenaren en vertegenwoordigers van het hoger onderwijs aanwezig. Ook waren er vertegenwoordigers van religieuze en maatschappelijke organisaties aanwezig. Daarnaast waren er ook vertegenwoordigers van de Liberaal Joodse Gemeente Rotterdam.
Namens het Nederlands Israëlietisch Kerkgenootschap (NIK) was voorzitter Joop Elzas aanwezig. Hij geeft de Joodse Gemeente Rotterdam een pluim. Het is goed dat gemeente de banden met het Rotterdamse stadsbestuur en maatschappelijke organisaties aanhaalt. Het gemeentebestuur van voorzitter Chris den Hoedt geeft volgens Elzas ‘een gezicht aan wat Joods Rotterdam is en betekenis geeft aan het begrip vrijheid’. “Als we het landelijk beschouwen, dan zien we dat Rotterdam met twee jonge vijftigers en twee jonge twintigers, het jongste bestuur heeft van alle Joodse gemeenten. Felicitaties èn een indicatie dat de Joodse Gemeente Rotterdam gericht is op de toekomst.”
Alle gasten zaten aan een lange tafel, die vol stond met ingrediënten voor de Seder: matzes, radijs, zout water, charoset, maror in verschillende vormen. Rabbijn Jehoeda Vorst leidde de aanwezigen met Hebreeuwse tekst, vertaling en transcriptie, door de verkorte Seder. Vorst legde uit hoe de Seder de avond is van slavernij, onvrijheid en van bevrijding. De deelnemers doopten de radijs in zout water, aten de matsa, proefden van de charoset en voelde de bitterheid van de maror. Hij liet zien dat daarin een bepaalde dualiteit zit. “Want als we de vrijheid vieren dan was er daarvoor dus ook onvrijheid. En het feit dat we onvrij waren, dàt herinneren we ons ook.” Waarna de hele zaal op aanwijzing van Vorst bij ieder van de Tien Plagen met de pink een druppeltje uit het wijnglas pinkte, om te benadrukken dat de verkrijgen van onze vrijheid ook leed opleverde bij onze onderdrukkers; de Egyptenaren en hun farao.
Na de maaltijd nam NIK-secretaris Ruben Vis het stokje over. “Vrijheid kan op veel manieren worden ingevuld. Vanavond geeft de Joodse Gemeente Rotterdam invulling aan wat vrijheid en onvrijheid betekent voor de Rotterdamse Joden; waar tegenaan wordt gelopen en waar kracht en kansen, bedreigingen en oplossingen liggen. Een SWOT-analyse zogezegd als het om vrijheid gaat voor de Joden in Rotterdam,” aldus Vis.
De Seder is een avond van het stellen van vragen die ieder jaar worden gesteld, jaar in jaar uit, en dat al eeuwen lang, aldus Vis. En toch, zo legde hij de aanwezigen voor, lijken ze ieder jaar nieuw, ‘omdat we iedere keer anders aankijken tegen wie we zijn, waar we zijn en hoe we invulling geven of kùnnen geven aan het begrip vrijheid’. De eerste vraag: waarom nodigt de Joodse gemeente u uit? Willen wij dat u de Joodse feesten meeviert, dat u de Joodse religie gaat aanhangen? Nee, allebei niet.
“Wij willen graag onze religie kunnen uitoefenen, onze religie kunnen beleven, onze feesten kunnen vieren. Dàt is de vrijheid waar wij aan hechten. We willen u een klein beetje een inkijkje geven wat dit inhoudt. Niet meer dan dat, en we proberen over te brengen wat voor belang we daaraan hechten. Voor de rest zijn we net zulke inwoners van dit land, deze prachtige en daadkrachtige stad, als iedere inwoner. We zijn Rotterdammers die ook nog Joods zijn,” aldus Vis.
Waarna zich aan de hand van vragen stellen een gesprek ontspon tussen de aanwezige leden van de Joodse Gemeente en de gasten uit alle mogelijke schakeringen van de Rotterdamse samenleving. Ieder kon zijn of haar zegje doen, een bijdrage leveren. Van de wijk-opbouwwerker en de vertegenwoordiger van de Remonstrantse Gemeente en van de vertegenwoordiger van het islamitisch platform tot leden van het politiekorps in Rotterdam; allemaal waren ze in Rotterdam bijeen gekomen in het gebouw van de Joodse gemeente om de vrijheid te vieren.
