Marokko normaliseert betrekkingen met Israël in ruil erkenning macht over Westelijke Sahara

De Amerikaanse president Donald Trump heeft donderdag in een tweet aangekondigd dat Marokko en Israël hun banden gaan normaliseren. De Marokkaanse regering zal Israël erkennen en diplomatieke banden aangaan in ruil voor erkenning van de Marokkaanse macht over de Westelijke Sahara door de Verenigde Staten. Sinds de jaren zeventig is dit deel van de Sahara betwist gebied. Trump heeft gezegd dat er liaisonkantoren van Marokko en Israël komen en dat er uiteindelijk ambassades geopend worden. Ook komen er snel directe lijnvluchten tussen beide landen en er komt een consulaat van de VS in de Westelijke Sahara.

Reactie Netanyahu
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de Marokkaanse koning Mohammed VI omarmen de woorden van Trump. “Dit zal een heel warme vrede zijn. Met deze Chanoeka heeft het licht dat de vrede in het Midden-Oosten nooit helderder geschenen dan vandaag, ” zei Netanyahu tijdens een Chanoeka-ceremonie bij het aansteken van kaarsen bij de Klaagmuur. “Ik heb altijd in deze vrede geloofd en nu gebeurt het voor onze ogen. Ik wil president Trump bedanken voor zijn buitengewone inspanningen om de vrede uit te breiden en te brengen in Israël en het Midden-Oosten.”

Innovatieve relaties
De Marokkaanse koning kondigde drie stappen aan die op korte termijn zullen plaatsvinden. Als eerste worden er snel directe lijnvluchten tussen Marokko en Israël geopend. Die zijn bedoeld voor het vervoer van Marokkaanse Joden en Israëlische toeristen. Ten tweede zal zijn land ook proberen ‘de officiële bilaterale banden en diplomatieke betrekkingen zo snel mogelijk te hervatten’. Verder wil Marokko ‘innovatieve relaties op economisch en technologisch gebied ontwikkelen’. De liaisonkantoren worden weer geopend, net als tot 2002 het geval was.

Speciale banden
Mohammed VI bedankte Trump voor het erkennen van de Marokkaanse soevereiniteit over de betwiste Westelijke Sahara. Hij sprak over ‘de historische rol die Marokko heeft gespeeld bij het samenbrengen van de volkeren van de regio en het ondersteunen van veiligheid en stabiliteit in het Midden-Oosten’. Tevens wees hij op zijn speciale banden met de Joodse gemeenschap van Marokkaanse oorsprong, inclusief die in Israël. De koninklijke familie heeft altijd een sterke band gehad met de Joden in het land en nog steeds treden Joodse Marokkanen op als adviseurs van het staatshoofd.

Israël en Marokko hebben in de jaren negentig diplomatieke betrekkingen op laag niveau tot stand gebracht. Dat gebeurde onder leiding van de Marokkaanse koning Hassan II na de vredesakkoorden van Israël en de Palestijnen. Die banden werden echter opgeschort na het uitbreken van de tweede Palestijnse Itifadah in 2000. Sindsdien zijn de informele banden er nog wel. Naar schatting reizen elk jaar 50.000 Israëli’s naar Marokko om te leren over de Joodse gemeenschap en om familiegeschiedenissen op te sporen.

Normalisatie
Sinds augustus is Israël akkoorden aangegaan met de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), Bahrein en Soedan. Met deze drie landen gaat Israël ook diplomatieke, economische en culturele banden aan. Het ‘Abraham Accords initiative’, de akkoorden met VAE en Bahrein, vormen de basis van het akkoord tussen Israël en Marokko. Mat dat land erbij heeft Israël nu betrekkingen met zeven Arabische moslimlanden, waaronder Egypte en Jordanië. Mogelijk zullen meerdere landen snel volgen, waaronder Tunesië, Oman, Keoweit en Saoedi-Arabië.