Mein Kampf, Mijn Strijd of Mijn Kamp? – column David Barnouw

Barnouw
Overhetwestland

Het is die dekselse Mai Spijkers van uitgeverij Prometheus weer eens gelukt; zijn nieuwste auteur is uit het niets op plaats drie van de bestsellerlijst gekomen. Na het grote succes in Duitsland had je wel wat kunnen verwachten, maar dit slaat alle verwachtingen. Zeker voor een boek dat bijna honderd jaar oud is en waarvan er miljoenen zijn gedrukt.

In mijn boekenkast staat een exemplaar van de Nederlandse vertaling van het desbetreffende boek, in 1982 illegaal op de markt gebracht door uitgeverij Ridderhof uit Ridderkerk. ‘Eerste druk’ staat hoopvol op pagina drie, maar het zou bij deze druk blijven, want Justitie greep in. Dat was niet de eerste keer en het zou ook niet de laatste keer zijn, maar ik heb nog niet gehoord van een politie-inval bij uitgeverij Prometheus of bij Spijkers thuis.

In mijn werkzame leven op het NIOD heb ik tot vier keer toe een ijverige Officier van Justitie meegemaakt, die met artikel 137e van het Wetboek van Strafrecht in de hand, het naoorlogse verzet representeerde. Het merkwaardige is, dat je het gewraakte werk wel mag hebben om te lezen, maar niet mag verhandelen of in voorraad mag hebben om te verhandelen. Een variant van het Nederlandse softdrugsbeleid. Een slimme markthandelaar op de Veluwe trachtte hieronder uit te komen, door op een bordje bij zijn kraam mee te delen dat hij Mein Kamp tegen betaling uitleende. Daar trapte onze wakkere koddebeiers niet in en ook deze handelaar kwam voor de rechter. De uitspraak was telkenmale ‘schuldig’ maar er werd geen straf opgelegd.

De Duitse deelstaat Beieren beheert en bewaakt het copyright van de oorspronkelijke Duitse tekst van Mein Kampf als universeel erfgenaam van de auteur en heeft tot voor kort tegengehouden dat deze bestseller opnieuw zou worden uitgegeven. Dat het werk al jaren lang op internet leesbaar was of in tienduizenden exemplaren overal verkrijgbaar was, mocht de pret niet drukken: verboden is verboden. Na een hoop gedoe mocht het Institut für Zeitgeschichte in München (het Duitse NIOD) het onderhavige werk uitgeven. En zo verschenen in 2016 twee kloeke wetenschappelijke delen van bijna tweeduizend pagina’s lang (mijn exemplaar telt 850 pagina’s). Deze Duitse uitgave is onleesbaar, omdat behalve woorden als ‘das, der und die’ werkelijk alles van een voetnoot is voorzien, om op die manier het werk politiek onschadelijk te maken. Daar lijkt mij wetenschap niet voor bedoeld.

Zelf heb ik het als derdejaars student Politieke en Sociale Wetenschappen doorgeworsteld, omdat ik het op mijn boekenlijstje over politieke ideologieën had gezet. Mijn docent Lucas van der Land keek er wel van op, maar had een ruim hart. Er werden dus niet alleen ultralinkse boeken bij politicologie gelezen. Het lezen was een zware opgave, herinner ik mij en ik laat deze nieuwe uitgave voor wat het is.

De uitgeversplanning is wellicht fout; had er niet beter gewacht kunnen worden tot Sinterklaas of Kerstmis? Of was het juist de bedoeling dat deze nieuwe uitgave net op tijd voor het Joods Nieuwjaar en Grote Verzoendag uit zou komen?

Categorie:

Home » Columns en opinie » Mein Kampf, Mijn Strijd of Mijn Kamp? – column David Barnouw