Op naar de volgende verkiezingsloterij – column Guy Muller

Verbaasd tegen beter weten! Dat is wat ik nu voel. Ik wist dat het er aan zat te komen, ik hoopte op iets anders, en dan toch, wat ik eigenlijk al wist. Links verliest… aanzienlijk. En ik heb mezelf weer een beetje voor de gek gehouden. Het is hetzelfde gevoel dat je hebt tussen de koop van een lot en de trekking. Ik hebt het natuurlijk over de verkiezingsuitslagen voor de Tweede Kamer. Althans, de exitpolls zoals die bekend zijn op de avond van 17 maart 2021.

Stemmen
Toen ik door het zonnetje in de lunchpauze naar het stembureau achter mijn oude basisschool liep, begon het. Ik dacht, het is fris, maar geen regen. Ik had een productieve ochtend achter de rug en dacht: ik ga eens lekker stemmen. Peilingen begonnen er de afgelopen dagen voor links ‘iets’ beter uit te zien. De PvdA-lijsttrekker mocht meedoen met het slotdebat van de NOS. Misschien had dat, ondanks het enigszins tegenvallende debat – van alle partijen, toch wel wat goeds betekend voor haar naamsbekendheid. Wie weet. Ik wist het toen nog niet, dus nog even dat gevoel van: het zou kunnen.  

Zuunig om een potloodje
In de sportzaal, na het ontsmetten van mijn handen – heerlijk die geur – toon ik mijn stemkaart en rijbewijs. Supervrolijke mensen wijzen me van het ene loket, waar ik mijn stembewijs inlever, naar het andere waar ik een stembiljet zo dik als een krant ontvang met daarop ontelbaar veel partijen en nog meer namen om de lijsten te vullen. Zelfs de BoerBurgerBeweging (BBB) wist nog 26 mensen te vinden voor hun lijst. Ik ontvang het rode potloodje, met het bericht dat deze na het stemmen weer moest worden ingeleverd. Jammer…. Misschien dat dat dan de voorbode was.

100 naar rechts
Op mijn laptop zie ik de eerste exitpolls. Ik kan niet tegen het tergend langzame optreden van de NOS. “Wij hebben de exitpolls, ik zie de uitslagen op mijn scherm nu voor me,” zegt verslaggever Rob Trip. “Ja, ik niet! Delen vriend!” Maar na een paar keer heen en weer gezap tussen Rob en Malou, dan eindelijk: “Eerst de opkomst… 81%, vrijwel gelijk aan vier jaar geleden”. Grrrr.. Nee, denk ik, ik wil de uitslagen.

Althans… een korte tussengedachte, de opkomst was hoog wat vaak goed is voor linkse partijen. Niet verkeerd, dacht ik in die vijftien seconden. ‘Zou het dan toch?’

En dan volgt de uitslag. Ik raak de tel kwijt. Meer dan honderd zetels voor rechts en liberaal. Doe maar toch de statistieken over de opkomst, denk ik. De getallen van de verkiezingsloterij zijn bekend. Links valt niet in de prijzen, rechts en liberaal wint. Althans, D66 won de loterij begin maart al, met een schenking van één miljoen euro.

De schuld van klein
Ik kan natuurlijk wel kijken naar waarom sommige traditionele partijen het slecht hebben gedaan, maar nog leuker is het om een oorzaak buiten het eigen presteren te zoeken. Niks zelfreflectie, gewoon wijzen naar de ander. In dit geval de kleine partijen. 37 partijen deden mee met de verkiezingen en zoals het er nu naar uitziet hebben er zeventien de eindstreep gehaald. De kans om er niet in te komen is dus verdomd klein. In dat opzichte lijken Nederland en Israël toch wel op elkaar.

Hoewel Israël een tiental partijen kent, is de partijdiscipline onder kiezers ook daar ver te zoeken. Het lijkt eerder een potje ‘iemand is hem, niemand is hem’. Waarbij de oprichter van de ene partij meedoet met een andere partij. Er word flink ‘overgeKROLd’. Behalve dan in het ‘stabiele’ Likud. Veel kleinere partijen, afsplitsingen, en een grote liberale rechtse partij die daar garen bij spint. Dat moet toch bekend in de oren klinken.

Kort Kabinet
Mark Rutte heeft al laten weten wat hij met het aankomende kabinet wil. En dat voor een man die vindt dat je voor visie bij de oogarts moet zijn. Mark wil een coalitieakkoord sluiten tot we (Nederlanders) uit de Coronacrisis zijn en daarna zien we verder. Kaag wil als grote winnaar van de avond het toch wel graag hebben over de grote thema’s. Dat kan Kaag wel willen, maar als er een ding duidelijk is, na vier verkiezingen, dan is het dat Mark in dit land de lakens uitdeelt. En als je het mij vraagt? Ik zie zo’n kort kabinet wel zitten. Zo snel mogelijk op naar de volgende verkiezingslotterij.

Lees ook:
Joden, zweer Trump en zijn vrienden af – column Guy Muller
Het Capitool bestormen, de bewakers omverwerpen, ramen inbreken van het huis van de democratie – het Amerikaanse parlement – om eenmaal binnen vervolgens keurig tussen de rode touwen van de aangegeven route te blijven. Met grote verbazing, afschuw en enige fascinatie keek ik naar de beelden van de duizenden demonstrerende Amerikanen bij het Capitool.

Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.