Red onze ye’eliem! - column Ya'akov Almor

Heeft u ooit een yaël onmoet? En dan bedoel ik niet een vrouw die Yaël heet. In Israël dragen immers vele tienduizenden meisjes en vrouwen die naam. Nee, ik heb het hier over de Nubische steenbok die in het Hebreeuws יעל ‘yaël’ wordt genoemd en waar de naam Yaël van is afgeleid. Hier in Mitzpe Ramon zien we de ye’eliem (de meervoudsvorm van yaël in het Hebreeuws) regelmatig in het straatbeeld. Op de begeleidende foto’s ziet u de ye’eliem grazen in de perken van Mitzpe Ramon’s Ben Gurion Boulevard. Ik schoot deze leuke plaatjes op een morgen eerder deze week.

Het zijn inderdaad leuke plaatjes. De vele duizenden toeristen die ons wekelijks bezoeken vinden dat ook. Wanneer de ye’eliem besluiten dat het gras op een van de rotondes op de doorgaande weg door Mitzpe nodig ‘gemaaid’ moet worden, ontstaan er verkeersopstoppingen. Vele toeristen zetten hun auto’s dan doodleuk still om foto’s te nemen. Ze vinden het ook leuk, ondanks de vele aanmaningen en waarschuwingen dit niet te doen, de dieren te voeren.

De schattige plaatjes verhullen echter de vele gevaren waaraan onze ye’eliem worden blootgesteld. De Nubische steenbok is een wilde geitensoort waarvan er in onze regio – de Negev-hooglanden – nog maar zo’n achthonderd in het wild leven. Circa tweehonderd ye’eliem leven in de direkte omgeving van ons dorp. Hoewel deze steenbok zich zeer goed kan redden zonder enig contact met mensen, hebben de groene zones in ons woestijndorp – grasvelden, bomen en andere beplanting – grote aantrekkingskracht op de dieren. Tafeltje dekje!

Helaas blijft het niet bij die groene zones en de mooie kiekjes. De beesten hebben allang de vuilnisbakken en containers ontdekt. Daar vinden ze nog veel meer lekkere hapjes. Het probleem is dat de bokken weliswaar precies weten hoe al die verschillende soorten bakken open te krijgen, maar geen onderscheid kunnen maken tussen het eetbare en oneetbare ‘aanbod.’ Ze eten daarom vaak – veel te vaak – plastic, papier, karton, hygienische (=geurige) wipes en zelfs maandverband. Dit leidt onherroeplijk tot de dood.

Ik heb me een goed deel van de afgelopen werkweek met de zaak ‘Yaël’ bezig gehouden. Ik deed en doe dit in mijn hoedanigheid als ‘Director of Resource Development’ van de plaatselijke stichting Keshet. In het verleden, in 2016, heeft Keshet al eens een campagne gehouden om onze ye’eliem te beschermen. Maar nu hebben we wederom hulp nodig voor een nieuwe campagne.

Waarom? Gedurende de laatste anderhalf jaar – dat wil zeggen: vanaf het moment dat vanwege de pandemie bijna niemand meer naar het buitenland kon vliegen – is Mitzpe Ramon’s populariteit als plaatselijke vakantiebestemming razend snel gestegen. Het stikt hier van de binnenlandse toeristen en het is daarom veel drukker geworden. Dat is natuurlijk fijn voor de vele Mitspa’iem die hun brood aan het toerisme verdienen, maar voor de ye’eliem echter wat minder. De Israëlische toerist lapt de voorschriften (zie foto) graag aan zijn laars, vooral wanneer hun kinderen toch leuk die beesten wat kunnen voeren. Maar chocolade, Bamba (een populaire snack), andere troep, laat staan afval; het is gewoon niet goed voor onze ye’eliem.

In de afgelopen week heb ik in naam van Keshet bij het Mohamed bin Zayed Species Conservation Fund een aanvraag voor een toelage voor ons ‘Save the Ibex’-project ingediend. Prediker zegt: ‘Werp uw brood uit of het water, want na vele dagen zult u het vinden.’ Oftewel, hoop doet leven. We gaan binnenkort dan ook virtueel de hort op om met een crowdfunding campaign om onze ye’elim te redden. U kunt mij voor dit doel op dit adres bereiken. De strijd voor het behoud van onze ye’eliem is nog niet gestreden!