Redders Joodse Hagenezen geëerd
Chaim Divon, de Israëlische ambassadeur in Nederland, heeft dinsdagavond in Den Haag 23 Nederlanders geëerd die tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse burgers hebben verborgen en gered. Echtparen en individuele redders kregen postuum twaalf onderscheidingen als ‘Rechtvaardigen onder de volkeren’ toegekend van Yad Vashem, het instituut ter nagedachtenis van de Sjoa. Twee van hen zijn de Haagse Leenderd Mostard en de in Maasluis geboren Cornelia Kloppenburg. Dit echtpaar hielp de toen 4-jarige Micha Konig onderduiken op landgoed Oud-Clingendael in Wassenaar.
De onderscheidingen werden veelal in ontvangst genomen door familieleden van de al overleden ontvangers, die in de oorlog Joodse kinderen en soms hele Joodse families in huis namen. De onderscheiding voor ‘Oom Leen’ en ‘Tante Cor’, die als echtpaar de onderscheiding krijgen, werd in ontvangst genomen door hun neef Daan Kloppenburg (83). “Dit is een bijzondere emotionele dag en deze onderscheiding is dan ook een bekroning op wat zij gedaan hebben,” vertelde hij. “Deze mensen waren zo onbaatzuchtig.” Zijn oom en tante woorden een groot deel van de oorlog op landgoed Oud-Clingendael in Wassenaar. Ze hadden geen kinderen, maar wel een kinderwens. Toen hen werd gevraagd of de kleine Micha Konig, nu 75 jaar oud, bij hen kon onderduiken was er weinig twijfel. “Zij hebben mij het leven gered,” zei de geëmotioneerde Micha Konig. “Meerdere malen zelfs, en daar ben ik ze, zolang ik leef, dankbaar voor.”
Burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) was ook op de plechtigheid aanwezig. In een toespraak stond hij stil bij de vele Haagse slachtoffers van Joodse komaf. “Je wordt stil, als je al die namen en adressen, al die geboortedata en sterfdata hoort of leest. Je probeert je voor te stellen hoe het was: straat – en buurtgenoten die zomaar verdwijnen. Kleine kinderen, sommige pasgeboren, die nog een heel leven voor zich hadden. Bejaarden, sommigen hoogbejaard, die hoopten op een rustige oude dag”, aldus Van Aartsen. “Mensen zoals het echtpaar op leeftijd dat woonde in het huis naast het huis waar ik nu woon. Een lang en werkzaam leven dat moest eindigen in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau.”
Na Amsterdam kende Den Haag in 1940 de grootste Joodse gemeenschap van Nederland. In 1945 was die vrijwel geheel uitgewist. “Dat is en blijft de grootste ramp die Den Haag ooit is overkomen. Meer dan 10.000 Joodse Hagenaars werden gedeporteerd, vermoord en verbrand. En met hen poogden de daders ook de herinnering aan deze mensen uit te wissen”, stelde Van Aartsen. Voor hem is gedenken belangrijk. “En laat er geen misverstand over bestaan: nooit en te nimmer zullen wij hier in Den Haag antisemitisme, in welke vorm dan ook, tolereren.”
Yad Vashem heeft sinds 1953 wereldwijd meer dan 24.500 mannen en vrouwen als redders van Joden tijdens de oorlog geëerd, onder wie meer dan 5350 Nederlanders. De namen van allen die onderscheiden zijn worden gebeiteld in de muur van Yad Vashem in Jeruzalem.
