‘Teveel herdenkingen worden afgelast, men vindt het steeds minder belangrijk’
Nu de aangekondigde versoepelingen rond de coronaregels in zicht zijn en de samenleving binnenkort meer ademruimte krijgt, blijkt dat toch niet alles zomaar open gaat. Waar er testevenementen zoals concerten en festivals op de planning staan, is het aantal herdenkingen dat komt nog niet op het oude pijl. Het is tegen het zere been van opperrabbijn Binyomin Jacobs (IPOR), die zich hardop afvraagt waarom dodenherdenkingen nu nog worden afgelast. Dat doet hij op de christelijke website CIP.nl. “Ik merk dat het langzaam maar zeker wegebt en ook dat kun je breder zien.”
Tegen de christenen van CIP zegt Jacobs: “Ik ben een zwaar voorstander van voorzichtigheid, maar toch denk ik dat veel lokale herdenkingen in Nederland te makkelijk worden afgelast. Het is in de buitenlucht en je kunt prima afstand houden, dus waarom afgelasten?Bovendien komen er helaas geen duizenden mensen op die lokale herdenkingen af, ook geen honderden.” Hij vindt dat er niet genoeg sociale druk is om herdenkingen alsnog door te laten gaan. Het lijkt erop alsof de samenleving het nu iets minder belangrijk vindt, mogelijk ook omdat er ‘nog nauwelijks’ nabestaanden zijn.
“Kijk, die testevenementen willen heel veel mensen heel graag. Daar wordt al tijden om geroepen en dan wordt er uiteindelijk gezwicht voor de sociale druk. Dat geldt voor concerten en sportevenementen. Iedereen begrijpt ook dat mensen dat graag willen en dat dit soort evenementen nu georganiseerd worden. Maar wie komt er op voor de dodenherdenkingen?Daar hoor je amper iemand over,” meent Jacobs. “Er is geen sociale druk. Want laten we eerlijk zijn: wie is er hier emotioneel bij betrokken? Nazaten zijn er nauwelijks en de mensen die herdacht worden zijn er vanzelfsprekend ook niet meer.”
Herdenkingen worden te gauw afgeblazen. Jacobs tegen CIP: “We nemen het zekere voor het onzekere, zegt men dan. Maar waarom doen we dat dan niet met alles? Dan moet de avondklok ook niet weggehaald worden lijkt me. Het is niet fair om dat principe alleen toe te passen op de herdenkingen. En als ik dan ook nog kijk naar wat er in de parken in Nederland gebeurt, vind ik dat dit niet zorgvuldig genoeg is besloten.”
De opperrabbijn voelt dat het aantal Nederlanders dat de dodenherdenking nog belangrijk vindt, alsmaar kleiner wordt. “Een herdenking op de Dam in Amsterdam heeft nog een eigen comité en komt nog op tv. Maar in de lokale herdenkingen in dorpen en steden in Nederland zijn minder mensen geïnteresseerd. Ik merk dat het langzaam maar zeker wegebt en ook dat kun je breder zien. Er is gewoon steeds minder aandacht voor wat er is gebeurd.” Juist in een tijd waarin het antisemitisme in opkomst is, is herdenken van belang, aldus Jacobs. “Juist nu moet er duidelijk uitgeroepen worden: dit laten we doorgaan! We willen de slachtoffers niet vergeten!”
Lees ook:
Wat op de Dam is gebeurd, is de wereld op z’n kop! – gastcolumn Binyomin Jacobs
‘Wel of niet de synagoge heropenen? Een moeilijke beslissing. Het doet me denken aan wel of geen beveiliging bij de synagoge, inmiddels alweer jaren geleden. Vandaag is de vraag wel of geen beveiliging geen vraag meer, maar toen het fenomeen beveiliging pas begon, ontstond er een emotionele strijd binnen de Joodse gemeenschap. De ene partij weigerde naar sjoel te gaan als er geen goede beveiliging zou zijn…’
