CJO gepikeerd over verslag Jeruzalem-reis Raad van Kerken

Het Centraal Joods Overleg (CJO) is gepikeerd over een passage over een Jeruzalemreis van een delegatie van de Raad van Kerken. In november vorig jaar ging een groep van vijf vertegenwoordigers naar de hoofdstad van Israël om christenen te ontmoeten. In een passage wordt het lot van Palestijnse christenen op de Westelijke Jordaanoever vergeleken met de Jodenvervolging en de Sjoa van weleer. CJO-voorzitter Chanan Hertzberger vindt deze vergelijking onacceptabel. De Raad van Kerken stelt dat de passage uit de context is getrokken en dat de relatie met Joods Nederland beschadigd is.

Reisverslag

Het reisverslag werd op 8 februari door de plenaire vergadering van de Raad van Kerken goedgekeurd. De delegatie deed onder andere museum Yad Vashem aan, waar bezoekers alles te weten kunnen komen over de Sjoa. In de tekst wordt daar als volgt melding van gemaakt:

‘Het bezoek aan Yad Vashem raakt ons ook nog op een andere manier. Wat wij de afgelopen week van Palestijnse christenen gehoord hebben evenals de muren, hekken en checkpoints die we gezien hebben, dragen we met ons mee. Yad Vashem toont het onvergelijkbare kwaad en leed van de Holocaust. We zijn ons dit heel goed bewust. En toch – tegen wil en dank – roepen de beelden van scheiding en ‘Verboden voor Joden’ associaties op met wat we de afgelopen dagen hebben gezien’.

Deze passage schiet bij CJO-voorman Hertzberger in het verkeerde keelgat. ‘Het stelselmatig vergassen van mannen, vrouwen, kinderen en baby’s is nergens mee te vergelijken’, schrijft hij in een bericht. ‘Op 4 mei 2020 sprak koning Willem-Alexander op de Dam. Hij had het ook over ‘Verboden voor Joden’. Echter u citeerde hem maar half. Dit is wat de koning zei: “Sobibor begon in het Vondelpark. Met een bordje: Voor Joden verboden”.’

‘Niet naar Yad Vashem’

Hertzberger refereert aan het doel van de Jeruzalemreis: het ontmoeten van vertegenwoordigers van kerkelijke organisaties en het bezoeken van kerken. ‘Yad Vashem is geen kerk of kerkelijke organisatie. U zou zich af moeten vragen of u er niet beter aan had gedaan Yad Vashem niet te bezoeken. Dan had u ook niet dergelijke verachtelijke vergelijkingen getrokken die een regelrechte bezoedeling zijn van de nagedachtenis van Sobibor, de enige plek die uiteindelijk niet voor Joden verboden was’.

Uit de context

Raad van Kerken-voorzitter Geert van Dartel laat aan Jonet.nl weten het ‘zeer te betreuren dat deze passage door de heer Herzberger en anderen in de Joodse gemeenschap zo gelezen wordt, en dat die tot zoveel ontsteltenis en verontwaardiging leidt’. Heel de passage over het bezoek aan Yad Vashem zou gelezen moeten worden, aldus Van Dartel, omdat daarin staat dat de Sjoa een ‘onvergelijkbaar kwaad’ is. ‘Ik ben me bewust van de enorme gevoeligheden, maar, omdat we helemaal niet die vergelijking willen maken, die ons wordt toegeschreven, vind ik de kritiek niet terecht’, schrijft de voorzitter, die vindt dat de passage door Hertzberger uit de context getrokken is.

‘Niet uit op belediging’

Van Dartel benadrukt in andere media dat het verslag nooit is ‘aangenomen’ door de plenaire vergadering van zijn organisatie. Er is eerder ‘kennis van genomen’, zegt hij. “Wel zijn de aanbevelingen aangenomen, namelijk om oog te hebben voor Palestijnse christenen.” Hij wil in dialoog met het CJO ‘om hen beter te begrijpen’. Van Dartel in het Reformatorisch Dagblad: “We zijn helemaal niet uit op belediging, op kwetsing of verbreking van contacten. We zijn bereid om te luisteren naar de vertegenwoordigers van het CJO, maar ook om over onze ervaringen van de reis te vertellen. Ik denk dat dat in ons beider belang is.”

Relatie beschadigd

De redactie van Jonet.nl vroeg Van Dartel of hij zich realiseert dat hij de relatie met Joods Nederland op spanning heeft gezet. Hij erkent dat de relatie nu beschadigd is. ‘De Raad van Kerken hecht zeer aan een goede verstandhouding met de Joodse gemeenschap en de Joodse kerkgenootschappen. Ik hoop dat we op korte termijn over de gerezen ontsteltenis in gesprek kunnen komen. In een ontmoeting kunnen we hopelijk de gevoeligheden bespreken en een weg vinden die de goede verhoudingen niet verder beschadigt, maar herstelt’.

Lees ook:
CJO tegen Volendammers: haal foute burgemeester van straatnaambord
Het Centraal Joods Overleg (CJO) roept de gemeente Edam-Volendam op om een foute straatnaam te veranderen. Het gaat om de Burgemeester Van Baarstraat in Volendam, die is vernoemd naar de gelijknamige oorlogsburgemeester van weleer uit Edam. Toenmalig burgervader Clement van Baar kreeg na de oorlog eveneens het ereburgerschap van de gemeente. Het CJO roept de huidige burgemeester op om dat ook te schrappen. Dankzij medewerking van Van Baar werden 22 Joden uit de gemeente de dood ingejaagd.