Curaçaos-Joodse naamgever Madurodam geëerd met grote tentoonstelling

Wie in Nederland Maduro zegt, denkt: Madurodam. Toch weten maar weinig mensen dat Madurodam is vernoemd naar de Curaçaos-Joodse oorlogsheld George Maduro. Vanaf 24 februari 2023 eert de gemeente Leidschendam-Voorburg hem met een tentoonstelling in het Buitengoed Dorrepaal, de plek waar onder zijn leiding Duitse parachutisten in de meidagen van 1940 krijgsgevangen werden gemaakt. Maduro moest de hoogste prijs betalen voor zijn oorlogsmoed.

Openingshandeling

Op donderdag 23 februari opende de gouverneur van Curaçao, mevrouw Lucille George-Wout, in het bijzijn van burgemeester Jules Bijl (D66) van Leidschendam-Voorburg, Commissaris van de Koning in Zuid-Holland Jaap Smit (CDA) en staatssecretaris Koninkrijksrelaties Alexandra van Huffelen (D66) de tentoonstelling ‘George Maduro oorlogsheld van Curaçao’ die daar tot 10 mei 2023 te zien zal zijn.

De hoogste prijs

In haar toespraak gaf de Curaçaose gouverneur aan dat het haar raakte hoe ‘mensen als Maduro de juiste keuzes weten te maken, ook als dit tegen de gevestigde order in gaat’. In dat verband memoreerde ze ook de Philips-directeur en Nederlandse honorair-consul in Litouwen, Jan Zwartendijk, die tijdens de oorlog met zijn ‘Curaçao-verklaringen’ talloze Joodse vluchtelingen aan een visum wist te helpen.

Ook de leider van de slavenopstand op Curaçao, Tula, kwam in haar toespraak aan bod: “De lessen die Tula, Maduro en Zwartendijk ons leren, zijn actueel: sta voor je handelen en strijdt daarnaar.” Centraal stond echter Maduro, die de hoogste prijs moest betalen in zijn heldhaftige strijd tegen bezetting, onderdrukking en geweld. In een indrukwekkende ceremonie werden zijn sabel en de medaille van zijn Willemsorde door Huzaren van Boreel in processie naar de tentoonstellingsruimte in Villa Dorrepaal gedragen

Dachau

George John Lionel Maduro kwam als jongetje naar Nederland om het gymnasium te voltooien. Tijdens zijn studie brak de Tweede Wereldoorlog uit en nam zijn leven een plotselinge wending. Bij de Duitse invasie van Nederland werd Maduro, reserveofficier bij de cavalerie, ingedeeld bij de compagnie Huzaren. Hij veroverde heldhaftig de door de Duitsers bezette Villa Leeuwenburg, waarmee een snelle bezetting van Den Haag werd voorkomen. Maar na de Nederlandse capitulatie kwam Maduro zelf in de gevangenis van Scheveningen terecht. Na zijn vrijlating weigerde hij de Jodenster te dragen en dook onder, maar werd verraden. Hij werd gevangengezet in Saarbrücken, maar na twee ontsnappingspogingen, waarbij hij bij de Belgisch-Franse grens werd opgepakt, kwam hij in concentratiekamp Dachau terecht, waar hij vlak voor de bevrijding – op 8 februari 1945 – omkwam aan de gevolgen van vlektyfus

Sefardische dynastie

George, de enige zoon van Joshua (Jossy) en Rebecca (Beca) Levy Maduro, werd in 1916 geboren. Als telg van de bekende sefardische bankiers- en scheepvaartdynastie van de firma S.E.L. Maduro & Sons stond vast dat hij de volgende directeur zou worden van het bedrijf dat de naam droeg van zijn overgrootvader: Salomon Elias Levy Maduro. Daarvoor moest hij een gedegen opleiding krijgen. Hij liep zijn middelbare school in Den Haag. Toen hij achttien was, ging hij rechten studeren in Leiden. Ook meldde hij zich bij de cavalerie, waar hij reserve-officier werd.

Slag om de Residentie

Als luitenant bij de Huzaren zette hij tijdens de Slag om de Residentie de aanval in van twee groepen soldaten die onder vijandelijk vuur de Vliet bij Rijswijk overstaken. Onder zijn persoonlijke leiding drongen zij bij een stormaanval het versterkte steunpunt Villa Leeuwenburg (het huidige Huize Dorrepaal) binnen en brak zo het verzet van de Duitsers. Hij nam hen gevangen. Deze actie leverde hem postuum de onderscheiding van Ridder 4de Klasse der Militaire Willemsorde op.

Madurodam

Na de oorlog wilden zijn ouders en zijn inmiddels volwassen zus Sybil zijn nagedachtenis eren. Als het idee hen ter ore komt van de oprichting van een miniatuurstad, besluiten de Maduro’s om het project te financieren. Madurodam is geboren en blijft – na 63 miljoen bezoekers sinds de opening – een levend monument aan de moedige Curaçaos-Joodse George Maduro. Voor veel Nederlanders is Madurodam een begrip, maar mogelijk komt daar na deze tentoonstelling meer begrip voor de naamgever bij.

Lees ook:
‘Laat Amaila zien dat het hier anders is’ – Oranjes op Joods Curaçao (1)
Columnist David Serphos ging vorige week mee in de karavaan van royaltyverslaggevers die koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Amalia volgen op hun reis door Caribisch Nederland. Zijn thuiseiland Curaçao werd in de laatste dagen door de Oranjes aangedaan. Hoe denkt de Joodse gemeenschap erover? Serphos zocht het uit voor Jonet.nl. en doet verslag. Vandaag deel een van een tweeluik.