De Israëlische dorpspomp (1): strijd in de woestijn
In Israël mogen de mensen op 30 oktober naar de stembus om nieuwe gemeenteraden te kiezen. Hoewel deze lokale verkiezingen geen impact hebben op het buitenland, wil Jonet.nl toch stil staan bij wat er op lokaal niveau in het Beloofde Land gebeurt. Columnist Ya’akov Almor maakt daarom ‘De Israëlische dorpspomp’, die gaat over de campagne en de gemeenteraadsverkiezingen.
Over zo’n vier weken worden er in Israël gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Hoe belangrijk zijn deze verkiezingen voor Israël? Zijn ze een graadmeter voor de steun aan de landelijke politieke partijen en misschien ook een referendum over Netanyahu? Of zijn hier in Israël, bijna net zoals in Nederland, de gemeenteraadsverkiezingen vooral een plaatselijke affaire waarbij de overijverige politici van nationale partijen hun plaatselijke collega’s alleen maar voor de voeten lopen?
In tegenstelling tot in Nederland wordt in Israël de burgemeester gekozen. Dit betekent dat de kiezer twee stemmen moet uitbrengen: een voor de burgemeester en een voor een politieke partij. Deze bestuursvorm heeft als vanzelfsprekend ook invloed op de samenstelling van de coalitie die zo’n gemeente voor de komende vijf jaar zal regeren. De burgemeester stuurt de onderhandelingen en maakt derhalve gelijk al zijn handen ‘vuil’ met het dealing and wheeling van de politiek. In Nederland heeft de burgemeester weliswaar stemrecht in het college van burgemeester en wethouders, maar wordt de functie toch meer als een neutraal ambt gezien.
De grootste overeenkomst is dat, net als in Nederland, vooral de plaatselijke politieke partijen toonaangevend zijn en meestal als de grootste partijen uit de bus rollen. In de aanloop naar de recente gemeenteraadsverkiezingen in Nederland zag ik een serie tv-programma’s waarin werd onderzocht welke landelijke partijen onder hun eigen namen en kleuren deelnamen, welke onder het vernis van een plaatselijke partij, en welke helemaal niet. Zo’n programma zou je hier ook gemakkelijk kunnen maken.
In Israël treft je dus soortgelijke ontwikkelingen als in Nederland aan. Zelf woon ik in Mitzpe Ramon, een woestijndorp middenin de Negev. Onze huidige burgemeester, Ronnie Marom-Marciano, wil graag herkozen worden met zijn eigen, gelijknamige lijst. Hij werd voorheen gezien als een aanhanger van de Likoed-partij, maar een paar weken geleden verschenen hij opeens ineens in een videoclip. In het spotje stond hij samen met minister Moshe Kachalon (Kulanu) van Financiën. Hierdoor kunnen Likoed-stemmers zich mogelijk van hem vervreemd voelen. Daarnaast gebruikt Marom-Marciano tegenwoordig graag alweer zijn voormalige familienaam Marciano. Die is te herleiden naar de stadstaat Murcia in de dertiende eeuw in Zuidoost-Spanje en is sindsdien een bekende Sefardische achternaam. Dat geeft cachet en spreekt een groot deel van de plaatselijke bevolking aan. Dit deel van de bevolking is vooral van Marokkaanse komaf.
Daarentegen wordt Marom-Marciano door vele inwoners van het eerste uur nog steeds als ‘import’ beschouwd. Hij is een voormalig beroepssoldaat (luitenant-kolonel, artillerie) die tot 2008 op verschillende legerbases in de Negev diende, met Mitzpe Ramon als woonplaats. In 2013 deed hij voor het eerst mee aan de gemeenteraadsverkiezingen en toen versloeg hij met groot gemak de zittende burgemeester Flora Shoshan, die met haar gelijknamige lijst de verkiezingen van 2008 won. Zij stond destijds samen met haar man, ook een voormalig burgemeester, onder verdenking van corruptie.
Nu is Marom-Marciano zelf het mikpunt van kritiek. Allereerst wordt hem verweten dat hij weinig van zijn verkiezingsbeloften uit 2013 heeft waargemaakt. Bovendien zou hij het gemeentelijke ambtenarenapparaat met ‘eigen mensen van buitenaf,’ voornamelijk maatjes uit zijn legertijd hebben bemand. Nog erger is, zeggen weer andere stemmen, dat hij de religieuze coalitiepartij veel te veel invloed, macht en dus geld gegeven heeft. Als oud-militair duldt hij bovendien geen of weinig inspraak en gaat hij slecht met kritiek om. En als laatste zien velen in dit dorp weinig goeds in grote uitbreidingsplannen voor Mitzpe Ramon, zeker omdat er geen inspraak is geweest bij het maken van deze plannen.
Zijn enige tegenstander is advocaat Gil Attali, die wel is geboren en getogen in het dorp. Hij voorziet geen grote hotels en geen strip mall aan de doorgaande autoweg 40, maar wil in het dorp zelf, dat vooral uit laagbouw bestaat, het plaatselijke toerisme stimuleren. Ook wil Attali meer mogelijkheden voor Airbnb en kamerverhuur aan toeristen. Hij wil meer cafés, restaurants en kunstnijverheid, en veel meer mogelijkheden voor jonge mensen. Verder belooft Attali nieuwe investeringen in de oude wijken die slecht onderhouden worden, waar het vuil zich ophoopt en de nalatigheid schrijnend is om te zien.
Intussen is in de sociale media de strijd reeds in alle hevigheid losgebarsten en zijn de gemoederen al verschillende malen flink opgelopen. De beide kandidaten hebben daarom al een gezamenlijk oproep moeten doen om het publieke optreden toch wel netjes te houden. In de volgende weken hebben allebei een aantal info-meetings aangekondigd. Ik ga er heen en kom dan hopelijk zonder kleerscheuren weer thuis. Wordt vervolgd.
Auteur Ya’akov Almor woont in Israël en is columnist voor Jonet.nl. In het kader van de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in het land schrijft hij de blog ‘Israëlische dorpspomp’ over wat er zoal in de campagne gebeurt.
