Duitse makers Stolpersteine richten atelier op in Amsterdam

De Duitse bedenker en maker van het project Stolpersteine, de kunstenaar Gunter Demnig, richt een extra productieplek voor stenen op in Amsterdam. Door de grote vraag naar struikelstenen in Nederland wordt daar voor gekozen. De gedenkstenen worden vanaf juni in een nieuw en speciaal atelier in de tuin van het Goethe-Institut aan de Herengracht gemaakt. Door deze creatieve werkplaats zullen de wachttijden voor aanvragers van Stolpersteine in Nederland verminderen en zullen er in de toekomst meer stenen geplaatst kunnen worden, zo maakt de organisatie bekend.

Stijging in Nederland
Momenteel zijn er al filialen in Berlijn en Elbenrod (Hessen) waar Stolpersteine worden gemaakt. Op de messing steentjes staan de namen van slachtoffers en overlevenden van de Holocaust. Ze worden geplaatst op de voormalige woon- of werkplek van de te herdenken personen. In Nederland was er in de afgelopen jaren een behoorlijke stijging in het aantal aanvragen voor struikelstenen te zien. Dat zorgde voor lange wachttijden voor nabestaanden, bewoners, buurtverenigingen en stichtingen die de stenen aanvroegen. Aan die situatie komt binnenkort een einde, aldus de Amsterdamse afdeling in een persbericht.

“Om dit te verhelpen heeft Gunter Demnig een oplossing bedacht, namelijk om Stolpersteine direct in Nederland te gaan produceren,” vertelt directeur Alexander Stukenberg van de Stichting Stolpersteine in Nederland. In april heeft hij een training van Demnig en Stolpersteine-ontwerper Mario Schulz gekregen. De Duitser leerde hoe hij met behulp van een hamer en slagletters de teksten in de messing plaatjes kan maken. Stukenberg gaat vanaf juni officieel in dienst van de Stichting ‘STIFTUNG – SPUREN – Gunter Demnig’ werken, terwijl hij daarnaast als vrijwilliger leiding geeft aan de Stichting Stolpersteine in Nederland.

Duitsers enthousiast
Duitsland is trots op het initiatief in de tuin van het Goethe-Institut. De Duitse ambassadeur Dirk Brengelmann in Den Haag benadrukt: “Driekwart van de Joodse bevolking van Nederland werd tijdens de Duitse bezetting van 1940 tot 1945 vermoord, meer dan in elk ander land in West-Europa. Er waren hier meer dan tweehonderdduizend slachtoffers van het nationaalsocialistische terreur. Dat we door de productie van Stolpersteine in Nederland nu de mogelijkheid krijgen om alle slachtoffers individueel te herdenken is heel belangrijk voor ons.”

Ook de directeur van het Goete-Institut, Mirko Fritze, is erg positief over deze nieuwe stap. Zijn organisatie stelde de grote grachtentuin naast haar pand ter beschikking van Demnig en zijn project. “Toen we hoorden dat Stolpersteine in Nederland geproduceerd zouden worden, hebben we zonder aarzelen aangeboden een werkplaats bij ons neer te zetten,” aldus Fritze. “We zijn trots en blij dat we de gelegenheid hebben dit mooie project te steunen en vooruit te helpen. Voor ons is het belangrijk om de herinnering wakker te houden en om mensen dichter bij de geschiedenis van de slachtoffers van het nationaalsocialisme te brengen.”

Enige buiten Duitsland
Vooralsnog blijft de Amsterdamse dependance de enige buiten Duitsland. Er zijn geen plannen voor verdere uitbreiding naar andere landen. Het Goethe-Institut levert naast de lokatie ook een financiële bijdrage voor het project. Daarnaast doen ook eigen mensen mee. Het houten atelier is ontworpen en gebouwd door Norbèr van Herwaarden, facility manager van het Goethe-Institut. En er wordt samengewerkt met het vrijwilligersteam van de Stichting Stolpersteine. Verder hebben particuliere donateurs uit Nederland en Amerika het project genereus financieel gesteund. Geïnteresseerde bezoekers zijn welkom en kunnen het productieproces van de Stolpersteine door de grote ramen volgen.

Belangrijk: de organisatie heeft aan Jonet.nl doorgegeven dat het vanwege de situatie rond Covid-19 nog niet mogelijk is de werkplaats massaal te bezoeken.

Lees ook:
Stolpersteine in Coevorden liggen al tijden noodgedwongen op de plank
In Coevorden willen ze graag Stolpersteine plaatsen, maar vanwege de coronacrisis is het afwachten en daardoor liggen de stenen al tijden op de plank. Het is geen fijn aangezicht, al die stenen die eigenlijk in de stoep horen te liggen. Het gaat om negen steentjes die ergens op zolder van een bestuurslid van de Stichting Synagoge Coevorden liggen te wachten.