EBU: haat tegen Songfestival-deelnemer Israël onacceptabel

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het opgenomen voor Eden Golan, de Israëlische Sonfestival-deelneemster die online bedreigd wordt. De organisatie achter het Eurovisie Songfestival zegt dat er geen plaats kan zijn voor dreig- en haatcampagnes tegen deelnemers. Ook is het de verantwoordelijkheid van de EBU dat Israël aan het liedjesfestijn mag deelnemen en niet van de Zweedse openbare omroep SVT, die de editie van 2024 in Malmö op zich neemt. Met de autoriteiten wordt de veiligheidssituatie nauwlettend in de gaten gehouden.

Orkaan

Het rommelt al maanden rond de deelname van Israël aan het Eurovisie Songfestival in mei in Zweden. Vanuit Scandinavische landen ontstond na het uitbreken van de oorlog tegen Hamas een roep om een boycot van het land. Daar ging de EBU niet op in. Ook kregen petities tegen Israël op Eurosong nauwelijks steun van het publiek. Wel moest het Israëlische liedje – net als andere inzendingen – van de EBU schoon zijn van iedere politieke boodschap. De Israëlische omroep KAN zond verschillende songs in van Eden Golan, die door de EBU werden afgekeurd. Uiteindelijk werd het lied Hurricane goedgekeurd en zodoende mag Israël meedoen in Mälmo.

Maar daar was de kous zeker niet mee af. Anti-Israël-activisten bedreigen Golan online en er is een haatcampagne tegen Israël op het Songfestival losgebarsten. Ze kreeg onder meer via Instagram doodsbedreigingen en er is mede daarom extra beveiliging ingehuurd. Tegen de Jerusalem Post zegt Goland tegen een stootje te kunnen en met een getraind beveiligingsteam naar Malmö af te reizen, waar de sfeer er niet beter op geworden is. Daar zijn anti-Israëlposters op bushokjes en andere plekken te zien, waarin de Israëlische Songfestivaldeelname met bloed en ‘volkerenmoord’ wordt gelijkgesteld.

Onacceptabel

Voor EBU-directeur Jean Philip De Tender is de maat vol. In een verklaring schrijft hij: ‘De EBU erkent dat het Eurovisie Songfestival van dit jaar – tegen de achtergrond van een verschrikkelijke oorlog in het Midden-Oosten – diepe gevoelens en sterke meningen heeft losgemaakt. We begrijpen dat mensen willen debatteren en hun diepgewortelde mening over deze kwestie willen uiten. We zijn allemaal getroffen door de beelden, verhalen en de onbetwistbare pijn van de mensen in Israël en Gaza’. De organisatie wil echter ingaan op de ‘bezorgdheid en discussies rond deze situatie, vooral de gerichte sociale mediacampagnes tegen sommige van onze deelnemende artiesten’.

Voor De Tender zijn de bedreigingen en haatcampagnes tegen Eden Golan niet accepteerbaar. ‘Hoewel we een groot voorstander zijn van vrijheid van meningsuiting en het recht om meningen te uiten in een democratische samenleving, zijn we fel gekant tegen elke vorm van online misbruik, haatzaaien of intimidatie gericht tegen onze artiesten of individuen die verbonden zijn aan de wedstrijd. Dit is onacceptabel en volstrekt oneerlijk, aangezien de artiesten geen rol hebben in deze beslissing’, zo schrijft de EBU-directeur.

Protesten verwacht

De Tender zegt verder de veiligheid van de deelnemers en het personeel van het Eurovisiesongfestival zeer serieus te nemen. ‘We blijven nauw samenwerken met SVT, de stad Malmö, de Malmö Arena, de lokale politie en andere ordehandhavers en hebben er alle vertrouwen in dat we een veilig evenement kunnen creëren voor alle deelnemers en bezoekers in mei’. Hij heeft geen antwoord op de vraag hoe de EBU zal reageren als er protesten zijn rond of tijdens de uitzendingen van het Songfestival. Die kans wordt groot geacht: eerder al werd de nationale finale in Noorwegen door een anti-Israël-activist verstoord.

Buiten Zweden lopen de spanningen ook al op. Onlangs werd aangekondigd dat een feest in Londen rond het Eurovisie Songfestival niet doorgaat vanwege Israël. Het was niet mogelijk om het feest te houden, omdat de organisatie niet kon garanderen dat het voor iedereen veilig en rustig zal blijven. The Rio Cinema, waar het feest zou plaatsvinden, meldde het besluit op het social mediaplatform X. ‘We hebben unaniem besloten dit jaar de grote finale niet te vertonen zolang Israël meedoet’, schreef de bioscoop.

Niet onbesmet

Helemaal wars van politieke incidenten of statements is het Eurovisie Songfestival echter nooit geweest. In 2019 werd het liedjesfestijn in Tel Aviv gehouden. Toen zaten de IJslandse deelnemers met Palestijnse vlaggen en sjaals klaar tijdens de puntentelling, die ze graag lieten zien. Verder waren er in het verleden politieke liedjes, waaronder de liedjes waar Oekraïne in 2014 en 2022 mee won, maar ook songs van Bosnië-Hercegovina over de Bosnische burgeroorlog en een Israëlisch lied waarmee met Israëlische en Syrische vlaggen werd gezwaaid. Verder is Wit-Rusland geweigerd om een politiek lied en mag Rusland sinds 2022 niet meedoen vanwege de oorlog in Oekraïne. In de jaren negentig werd Joegoslavië ook al geweerd vanwege de rol van Belgrado in de Joegoslavische burgeroorlog.