Gedenksteen in Vlagtwedde, een week na mysterieuze grafschennis

Een week na de mysterieuze grafschennis op de Joodse begraafplaats van Vlagtwedde is op dezelfde plek een gedenksteen voor drie Joden geplaatst. Het gaat om Joden die op de begraafplaats liggen, maar waarvan niet duidelijk is waar precies. De plaatsing van de speciale steen was al langer gepland. Die wordt nu overschaduwd door de grafschennis die vorige week plaatsvond. Een graf werd geschonden. Waarschijnlijk heeft iemand geprobeerd het graf leeg te roven. De politie heeft het onderzoek opgeschort.

Op donderdagochtend kwamen medewerkers van een natuursteenbedrijf met begraafplaatsbeheerder Willem Fokkens langs om de steen te plaatsen. Het gaat een gedenkteken voor Wilhelm Hes, Rebekka Braaf en Fanny Frank. Hes overleed in 1941, de beide vrouwen een jaar later. “Ze waren op leeftijd en ziek,” vertelt Fokkens in het Dagblad van het Noorden. “Hun dood voorkwam dat ze werden gedeporteerd. Ze werden begraven in een kist maar zonder zerk. Er was geen geld om die te betalen. Ook omdat Joden in het begin van de oorlog door Duitsers van al hun geld werden beroofd.”

Tienjarig project
Fokkens wist al veel langer van de naamloze graven af. “Wel tien jaar liep ik rond met de wens om hen een gedenkteken te geven met daarop hun namen. In het Jodendom is heel belangrijk dat de namen niet vergeten worden. Het probleem was steeds dat het geld voor een gedenksteen ontbrak.” Hij zamelde geld in onder particulieren en kreeg het voor elkaar een speciale steen te laten maken. “Ook de Vereniging Vrienden van de Synagoge Bourtange en de Stichting Historie Joods Groningen gaven een bedrag.” De gedenksteen is 1,40 meter hoog.

‘Ik ging en ga er vanuit dat de schennis geen uiting van antisemitisme is geweest’ Willem Fokkens

Schaduw over ceremonie
Het plaatsen van de steen heeft Fokkens met gemengde gevoelens gedaan. Ondanks de brandende hitte en felle ochtendzon wierp de grafschennis van vorige week een schaduw over de ceremonie. “Zo’n vorm van grafschennis had ik nooit beleefd. Ook niet op de andere Joodse begraafplaatsen in de provincie die ik beheer.” Onderzoek door de politie heeft niets opgeleverd, dus zal het misschien nooit duidelijk worden wie het heeft gedaan, stelt de beheerder. “Ik ging en ga er vanuit dat de schennis geen uiting van antisemitisme is geweest. Het geschonden graf is gelukkig weer hersteld.” De grafschennis zorgde er niet voor dat de ceremonie zou zijn vertraagd of beïnvloed. Fokkens en co. laten zich niet uit het veld slaan, benadrukt hij in de krant.

Lees ook:
Graf in Vlagtwedde geschonden, politie tast in het duister
Een van de graven op de Joodse begraafplaats ‘Hebrecht-Vlagtwedde’ is door onbekenden geopend. Medewerkers van het regionale werkvoorzieningsschap hebben het geschonden graf ontdekt. Nog op dezelfde dag deed de technische recherche onderzoek bij het graf, dat gekraakt zou zijn.