Het begin van het einde – column Judith Zilversmit
Het begin van het nieuwe jaar heeft altijd iets ongewis. Zeker in deze tijd vol onzekerheid, waaraan maar geen einde lijkt te komen. Had u ook het gevoel dat december zich naar het einde sleepte, en de dagen steeds meer op elkaar gingen lijken, als een slechte soap waarin van alles gebeurt en tegelijk helemaal niets?
Inmiddels is het januari en dat is de maand waarin we alles onder de loep nemen. U weet wel: de goede voornemens. Een nieuw begin. Een frisse start. Of ook veel gehoord: een schone lei. Iedereen weet dat goede voornemens op 1 januari bijna nooit werken. Een week of drie zijn nodig om weer in de oude groef te komen, en alles te doen wat je per se niet meer wilde doen.
Ik zag een TED Talk-filmpje A Simple Way to Break a Bad Habit van psychiater en neurowetenschapper Judson Brewer. Volgens hem zitten onze gewoontes diep in ons leven en in ons brein genesteld, en is het extreem moeilijk die om te buigen. “Het blijkt dat we vechten tegen een van de meest evolutionair geconserveerde leerprocessen die momenteel in de wetenschap bekend zijn, een die teruggaat tot het meest basale zenuwstelsel dat de mens kent.” Wat volgens hem kan helpen, is ‘mindful’ te zijn op het moment waarop je je ‘slechte gewoonte’ toelaat.
Bijvoorbeeld als je de drang voelt toch meteen terug te appen. Of de innerlijke noodzaak moet bedwingen om continu op Twitter te kijken. Zie wat er gebeurt als je dat niet doet. Of beter gezegd, zoals Brewer het omschrijft: wees nieuwsgierig. Vraag je af wat er gebeurde. Het is hoe dan ook goed om nieuwsgierig te zijn. Het houdt de mens alert. Een verwonderde blik doet meer dan een oordelende innerlijke stem.
Toch ben ik ook gehecht aan de gesprekken over goede voornemens in het nieuwe jaar: die nodigen uit om te reflecteren. Daar doe ik graag aan mee. Zo ging bij mij rond Oud en Nieuw het afgelopen jaar keer op keer door mijn hoofd. Ik dacht na over wat goed ging (het hoofd rustig houden in deze tijden), wat ging minder goed is gegaan (ik moet echt minder primair reageren op al die e-mails) en wat best okay is. Ik kwam erachter dat het uiteindelijk gaat over mild zijn. Wat we natuurlijk ook doen tussen Rosj Hasjana en Jom Kipoer. De balans opmaken.
Mijn conclusie: ik noem mijn veranderingen in 2022 geen voornemens, maar ik heb mezelf wel twee haalbare doelen gesteld. Zo wil ik bijvoorbeeld meer schrijven en daar heb ik meteen iets aan gekoppeld waardoor ik dat ook moet gaan doen. Zo wordt de verandering iets om naar uit te kijken. En zodra ik weer opgeslokt word door de alledaagse beslommeringen, en ik niet doe wat ik zou willen doen, denk ik aan de repeterende woorden van Brewer: ‘Notice the urge. Get curious. Feel the joy of letting go, and repeat’
Op naar een goed jaar!
Lees ook:
Plots overvallen – column Judith Zilversmit
‘Fietsend door het park werd ik de afgelopen week overvallen door een gevoel van weemoed. De bomen in het park waren door de herfst goud en geel gekleurd. Dat zag er wonderlijk mooi uit, en toch vloog het me aan. Alweer herfst. Alweer richting het einde van het jaar…’
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
