Rotary laat poort van Joodse begraafplaats Oirschot opknappen
De Rotary Boxtel-Oirschot-Haaren heeft de ingang van de Joodse begraafplaats in Oirschot laten opknappen. Dertig jaar geleden was de poort door dezelfde afdeling neergezet. “Wij zijn een club van mensen die in een gelukkige financiële positie verkeren. Een club die graag wat terugdoet voor de regio. Deze poort is ook zo’n project dat we direct wilden steunen,” zegt voorzitter John Schalken tegen het Eindhovens Dagblad (ED). Op zondag wordt de poort officieel en opnieuw in gebruik genomen. Leden van de Rotary en de Joodse gemeenschap zullen daarbij aanwezig zijn.
Uit piëteit
Het begon allemaal eind jaren tachtig, toen de poort van de Joodse begraafplaats De Kemmer in Oirschot ernstig verwaarloosd was. “Het zicht werd vooral gedomineerd door roestig prikkeldraad. Onwillekeurig maakte ik de vergelijking met de concentratiekampen,” vertelt René Poierrié aan de krant. De medeoprichter van de Rotary Boxtel-Oirschot-Haaren was destijds initiatiefnemer van het project. “We besloten om er met de club wat van te maken, vooral uit piëteit met de overledenen. Eén van de leden heeft toen in zijn fabriek een fraaie poort gemaakt, met Joodse symbolen, zoals een Davidsster en de Stenen Tafelen. Maar na dertig jaar verkeerde hij dus in erg slechte staat.”
Historisch erfgoed
Rotary-voorzitter Schalken vult lid Poierrié aan. De club heeft de ingang laten opknappen vanwege de binding met het verleden. “Het is een concreet stuk historisch erfgoed, op een bijzondere plek: waard om er eens bij stil te staan. Inmiddels is de poort vakkundig hersteld bij Pine & Classics hier in Oirschot en vrijdag wordt zij teruggeplaatst,” aldus Schalken. Vrijdag is de opgeknapte poort al neergezet. Op zondag om half twaalf ‘s ochtends wordt de poort officieel in gebruik genomen in aanwezigheid van Eduard Huisman, de consul-beheerder van Joodse begraafplaatsen in Nederland. Ook burgemeester Judith Keijzers (CDA) van Oirschot zal daarbij aanwezig zijn.
Stille getuige
De Joodse begraafplaats is een stille getuige van de verdwenen Joodse gemeenschap van Oirschot. Van 1809 tot 1940 maakten Asjkenasische Joden maaktendeel uit van het Noord-Brabantse dorp. De gemeenschap werd nooit groter dan circa dertig mensen. Oirschot kende tot 1912 een synagoge in de Rijkesluisstraat. De begraafplaats was indertijd gelegen op de heide en buiten de dorpskern. “Daaruit kun je opmaken dat de Joden ook in Oirschot misschien niet volledig geaccepteerd waren,” zegt Poierrié tegen het ED.
Vrij toegankelijk
Vroeger zaten Joden veelal in de handel omdat ze geen lid mochten worden van de gilden. Poierrié: “Er zijn negen grafstenen, maar er liggen waarschijnlijk zo’n zestig mensen begraven. De oudste steen is uit 1814, de laatste uit 1940. Overigens zijn de daarop vermelde jaartallen in de Joodse jaartelling, die zo’n 3760 jaar voor de christelijke telling begon. Het is onbekend waar de Joden na 1940 zijn gebleven.”
De Joodse begraafplaats van Oirschot is vrij toegankelijk, behalve op zaterdag. Geregeld zijn er rondleidingen die worden verzorgd door plaatselijke vrijwilligers.
