Tentoonstelling in Wenen met overlevenden voor de achtste keer vernield
Voor de achtste maal sinds de opening is de tentoonstelling ‘Gegen das Vergessen’ vernield. Op de Heldenplatz in Wenen zijn grote foto’s van overlevenden van de Sjoa te zien, op doeken. Vandalen hebben ze, met een antisemitische motivatie, telkens kapot gemaakt. De Duits-Italiaanse kunstenaar Luigi Toscano geeft de moed niet op en krijgt hulp van jongeren uit Wenen bij het repareren van de stukken. De Oostenrijkse politie wil de kunstwerken niet bewaken, ook al vraagt de kunstenaar daar nadrukkelijk om. Lokale kunstenaars bewaken de stukken nu zelf.
In totaal zijn tachtig grote portretfoto’s van Toscano in Wenen te zien. Hij heeft van het fotograferen van overlevenden zijn specialisatie gemaakt. De beelden zijn afgelopen week voor de zoveelste maal met messen bewerkt en met hakenkruisen beklad. Het doet Toscano pijn. “Ik was net uit de VS aangekomen in Duitsland en zat in de taxi toen de telefoon ging. Ik ben toen meteen naar Oostenrijk gereisd. Toen ik aankwam, stond ik voor de afgesneden gezichten en moest ik huilen,” vertelt hij aan de Süddeutsche Zeitung. Hij belde met de Oostenrijkse politie, maar die wilde niemand naar de plek des onheils sturen. Het heeft het zeer teleurgesteld.
‘Dat zoiets net hier in Oostenrijk gebeurt, is al veelzeggend’Luigi Toscano, kunstenaar
De expositie werd op 7 mei door bondspresident Alexander Van der Bellen geopend. “Twee dagen later begonnen de aanvallen: drie van onze foto’s werden met messen gesneden. In die tijd hield ik me in het openbaar nog stil, ook omdat ik me niet wilde mengen in de goede geest van de opening. In eerste instantie hoopte ik dat het vredig zou blijven. Maar ik wist eerlijk gezegd al dat het in Wenen nog problematischer zou kunnen zijn,” aldus Toscano in de krant. Uiteindelijk werden de portretten om de haverklap vernield: acht keer in totaal. “Dat zoiets net hier in Oostenrijk gebeurt, is al veelzeggend.”
De politie wil de kunstwerken, die dag en nacht in het openbaar te zien zijn, vooralsnog niet bewaken. Toscano: “Nee, helaas niet, ik had expliciet om bescherming gevraagd. De reactie van de Weense politie was tot voor kort zeer aarzelend. Maar ook belangrijk voor mij: de grote solidariteit die zich ontrolde nadat de media over de aanvallen hadden bericht.” Verschillende burgers uit Wenen kwamen naar hem toe om hem te helpen. “Dat is geweldig, toch? Opeens begonnen jongeren de foto’s te repareren, kunstenaarscollega’s hebben tenten opgezet en bewaken de foto’s nu zelf. Ook Weense moslims kwamen kijken. Ze willen hier zelfs een iftar organiseren, naast de portretten van deze overlevenden van de Holocaust. De Weense burgemeester nam ook contact op en bood zijn hulp aan.” (de tekst gaat verder onder de video).
Emotioneel gezien zit Toscano in een achtbaan, zo verklaart hij in de krant. “Maar de woede heeft plaatsgemaakt voor opluchting, omdat de inwoners van Wenen mijn foto’s hebben beschermd. Er is ook het andere, deugdzame Oostenrijk.” Het doet hem veel pijn om met de overlevenden te moeten spreken over de vernielingen en antisemitische tekens op hun portretten. Ze hebben hun eigen manier om ermee om te gaan, aldus de kunstenaar. “Maar weet je wat: de Holocaust-overlevenden zijn relatief kalm en strijdlustig. Een oude dame belde me en zei: Je mag niet buigen, Luigi. Wij hebben ook niet gebogen!‘
