Caïro-overleg en Comité 4 en 5 mei boeken vooruitgang
Het Caïro-overleg – een overlegplatform van Nederlandse Joden, christenen en moslims – is tevreden over de dialoog die momenteel loopt met het Nationaal Comité 4 en 5 mei. De gesprekken zijn op gang gekomen na een brandbrief van het platform aan het comité over de wijze waarop Nederlanders in de toekomst hun oorlogsslachtoffers willen herdenken. Onlangs waren er twee lange gesprekken met het comité die tot wederzijds begrip hebben geleid. Afgelopen mei ontstonden er incidenten rond vier mei-herdenkingen, omdat het onderscheid tussen de daders en de slachtoffers niet altijd goed werd gemaakt.
“Het Comité heeft tegen ons gezegd dat het niet haar bedoeling was dat de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust zouden wegzakken. De leden van het comité begrijpen de beeldvorming die bij veel Joodse Nederlanders is ontstaan”, aldus Hanneke Gelderblom-Lankhout. De ex-D66-senator zit namens het Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom (NVPJ) in het Caïro-overleg en doet mee aan de gesprekken met het comité. “We hebben voorgesteld om de Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog zijn gevallen te herdenken op een andere datum, bij voorkeur op de nationale Veteranendag. Dat zou een goed moment zijn, omdat je dan stil kunt staan bij de Nederlandse blauwhelmen die omkwamen in oorlogen na 1945.”
Volgens Gelderblom-Lankhout en de andere leden van het Caïro-overleg moet vier en vijf mei expliciet zijn voor slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. “Het gaat dan niet alleen om het herdenken van Joodse slachtoffers, maar bijvoorbeeld ook om het stilstaan bij gevallen verzetshelden en Nederlandse soldaten. De Sinti en Roma horen daar ook bij”, aldus de oud-politica. Het Caïro-overleg wil het kaf van het koren scheiden. “De Tweede Wereldoorlog is een heel andere oorlog dan bijvoorbeeld de Bosnische oorlog. Als we nu niet scherp stellen wie we op 4 mei herdenken, dan verwatert het in de komende decennia voor toekomstige generaties. Dan worden straks slachtoffers en daders van de Tweede Wereldoorlog definitief op één hoop gegooid. Hetzelfde geldt voor de blauwhelmen van na de oorlog.”
Afgelopen 4 mei ontstond er rumoer rond de herdenkingen van de Tweede Wereldoorlog. In bepaalde gemeenten werden naast Joodse slachtoffers en verzetshelden ook Duitse soldaten en SS’ers herdacht. Hiermee vervaagde het goed-fout-principe van de herdenkingen. Ook namen veel Joodse Nederlanders hier aanstoot aan. Later bleek tevens dat het Comité 4 en 5 mei blauwhelmen op 4 mei wil gaan herdenken en mede daarom is er een dialoog op gang gekomen vanuit het Caïro-overleg. In de komende maanden hopen de partijen grote sprongen te maken.
Het Caïro-overleg ontstond in 2008 rond het uitkomen van de film Fidna van PVV-leider Geert Wilders. Een groep Nederlandse christenen en moslims toog toen naar de Egyptische hoofdstad Caïro om aan studenten en docenten van de gezaghebbende islamitische universiteit Al-Azhar uit te leggen dat veel Nederlanders het oneens waren met de film. Later sloten het NVPJ en het NIK zich aan bij het zogenoemde overleg. Ook tijdens het debat rond de rituele slacht trokken Joden en moslims via het Caïro-overleg samen op.
