Carte Blanche…? – Eurosong in Israël (Blog #3)

Voor mijn derde Euroviseblog gaan we naar België. Twee jaar geleden hadden zij de beste kaarten in handen om de trofee te pakken. Het zou de eerste overwinning zijn sinds Sandra Kim met haar ‘Jaime La Vie’ in 1986 de tot nu enige overwinning voor België wist binnen te halen. In 2017 ging de Franstalige en Joods-Belgische zangeres Blanche naar het festival met een ijzersterke inzending. Toch won ze niet. Maar waarom?

België is een interessant Eurovisieland. Onze zuiderburen behoren tot het selecte groepje van de zeven landen die al sinds de start van de wedstrijd in 1956 meedoen. Het tweetalige land heeft de stelregel dat Vlaanderen en Franstalig België elkaar jaarlijks afwisselen. Tot nu toe hebben de Franstaligen daarin het meeste succes behaald. Een keer pakten ze de winst, vierentwintigkeer belanden ze in de top tien en in 2003 wonnen ze bijna het festival toen Urban Trad met hun Sanomi – het eerste liedje in een zelfverzonnen taal – de tweede plaats wist te behalen. De tekst gaat verder onder de video.

Maar een van de allerbeste inzendingen die onze zuiderburen tot nu toe naar Eurosong stuurden was het nummer City Lights van de Joodse zangeres Blanche. City Lights ontsteeg in 2017 aan alle kanten de kwaliteit van een doorsnee Songfestivalnummer. Uiteindelijk behaalde het een vierde plek. Maar met een andere staging en performance had Blanche in mijn optiek zomaar de winst kunnen pakken op het festival

Joodse afkomst
Zangeres Blanche werd op 10 juni 1999 geboren als Ellie Delvaux. Ze is van Joodse komaf en spreekt naast Frans en Engels vloeiend Hebreeuws. Blanche ging naar een Joodse school en was meer dan tien jaar lid van de zionistische jeugdbeweging Hashomer Hatzair. De beweging steunt op drie pilaren: Jodendom, zionisme en socialisme, en stond aan de oorsprong van de kibboets-beweging in Israël. Nog steeds is Blanche actief lid van Hashomer Hatzair, waar ze tegenwoordig leiding geeft aan een nieuwe lichting basisschoolkinderen.

Al op jonge leeftijd volgde Blanche muzieklessen en toen ze zestien jaar oud was deed ze mee aan de Franstalig Belgische versie van The Voice: The Voice Belgique. Later werd ze door de RTBF gekozen om België te vertegenwoordigen op het liedjesfestijn van 2017. Nog voor het liedje City Lights officieel zou worden gereleased, lekte het uit op internet en direct steeg het naar de tweede positie in het eindklassement van de bookmakers. Even ontstond er een klein relletje toen de Canadese zanger Alexe Gaudreault de schrijvers van ‘City Lights’ beschuldigde van plagiaat van zijn song Eclats. Maar de Belgische makers ontkenden dit, aangezien voor heel veel liedjes geldt dat er altijd vergelijkingen te maken zijn. Het heeft verder geen noemenswaardige inbreuk gedaan op de populariteit van het lied, omdat Blanche tot en met de Eurovisie-finale hoog in de ranglijsten bleef staan.

Wat ging er mis?
Ondanks de goede aanloop naar het festival van Kiev in 2017 lukte het Blanche niet om met de eindoverwinning naar huis te gaan. Dit had alles te maken met de live-performance van het liedje tijdens de halve finale, die minder goed uitviel dan gehoopt. Een vierde plaats is natuurlijk een topscore, maar toch ben ik er heilig van overtuigd dat met andere keuzes voor het liveoptreden een nog beter resultaat was bereikt.

Een hardnekkig en veelgehoord misverstand over het Eurovisiesongfestival is dat met het sturen van een goed liedje dit voldoende zou moeten zijn om het liedjesfestijn te kunnen winnen. Onzin. Hoewel het liedje zeker de belangrijkste factor is, valt of staat een nummer altijd met hoe het live in beeld gebracht wordt. Alle details moeten kloppen: Van kleding tot regie, van licht tot decor en van choreografie tot staging zijn van essentieel belang om een lied extra kracht bij te zetten. Het gaat bovendien om een live televisie-evenement met miljoenen kijkers. Als het enkel en alleen om het liedje zou gaan, dan had je er ook een radiowedstrijd van kunnen maken. Het heet niet voor niets het Eurovisie Songfestival.

Hollands glorie en falen
Twee treffende voorbeelden hiervan van vaderlandse bodem zijn The Common Linnets uit 2014, die lange tijd de kritiek kregen dat hun nummer te saai zou zijn. Pas bij het zien van de eerste repetities won Calm after the storm aan populariteit en steeg het van plaats 21 naar nummer twee bij de bookmakers. Door de perfecte keuzes van eerder genoemde elementen hoe het optreden in beeld werd gebracht steeg het liedje boven zichzelf uit.

Exact andersom was het geval bij de deelname van Trijntje Oosterhuis in 2015 die door verkeerde keuzes van eerdergenoemde factoren het liedje Walk Along, wat in de basis geen slecht nummer was, onnodig om zeep hielp. Als niet alle aspecten goed op elkaar afgestemd zijn kan de uitvoering faliekant misgaan. In het geval van Oosterhuis had dit voornamelijk te maken met de mediahype die ontstond rond haar zogenaamde ‘scheurjurk’. De media-aandacht rond haar jurk trok de focus weg van het liedje. Ook in het live-optreden zelf werden vreemde keuzes gemaakt die totaal niet matchten met de song. Er werd gekozen voor een mistroostig en somber toneelbeeld met veel donkere componenten in het gebruik van licht en graphics. Door de rel rond de scheurjurk koos Oosterhuis uiteindelijk voor een zeer onflatteus broekpak, wat door de wijde stof haar figuur geen dienst bewees. Ook met de choreografie en kleding van de achtergrondzangeressen, en het begin van het optreden waarin de zangeres een rouwsluier van haar gezicht trekt, was van alles mis.

Dit alles zorgde ervoor dat Nederland niet doorging naar de finale. Het publiek begreep de act gewoonweg niet. Eeuwig zonde, want Oosterhuis behoorde tot de beste vocalisten van het festival van 2015 en het liedje was beter dan sommige andere inzendingen die wel de finale wisten te behalen. Als hier andere keuzes in waren gemaakt dan hadden we met gemak de finale gered.

Soepjurk
Ook bij de live performance van Blanche werden er in mijn ogen verkeerde keuzes gemaakt. De destijds zeventienjarige Blanche werd in een onmogelijke en oubollige soepjurk gehesen. Ook hier paste de outfit niet bij de frisse jonge verschijning van de zangeres. Wederom matchte het niet bij de eigentijdse en sterke song. Blanche was zichtbaar oncomfortabel met haar kleding. Ze keek zeer angstig en onzeker de camera in. Een gemiste kans aangezien met een andere outfit de jonge zangeres zich meer zichzelf had gevoeld en zekerder op het podium had gestaan.

Daarnaast ben ik van mening dat met andere keuzes voor choreografie en het gebruik van licht en graphics, het lied nog meer overtuiging had kunnen hebben. Gelukkig bleef de deelname door het sterke liedje overeind, waardoor met gemak een top-5-plaats werd behaald, maar toch. Dit lied had zoveel meer verdiend. Het grote verschil zie je in de videoclip en de live versie die zeer ver uiteen liggen. Wederom het bewijs dat het schieten van een mooie videoclip verwaarloosbaar is zodra de liveshow niet staat als een huis. Mijn overtuiging is dat alles moet kloppen. Je hebt maar drie minuten en daarin moet het gebeuren. Dus geen ‘carte blanche’ voor stylisten, lichtontwerpers en choreografen maar een strakke regie op alle fronten.

Succesvolle carrière
Overigens heeft het Eurovisie-avontuur Blanche geen windeieren gelegd. Met haar succesvolle festival-deelname oogstte Blanche veel waardering bij de Joodse gemeenschappen in België. Ook in Israël was de trots groot en werd ze door tijdschrift the Times of Israël omschreven als ‘een vurige zioniste’. Er werd door Israëliërs niet alleen massaal gestemd voor de Israëlische inzending, maar ook voor die van Blanche. In november vorig jaar ontving ze de European Border Breakers Award 2018 (EBBA). Deze prijs voor opkomende artiesten die erkenning en succes hebben behaald buiten hun eigen land. Eerdere winnaars waren Stromae, Munford and Sons, Adele, Katie Melua en Caro Emerald. In België won ze diverse prijzen waaronder Pop Artiest van het Jaar, Hit van het jaar en de prijs voor de beste doorbraak van het jaar tijdens de Vlaamse Music Industry Awards 2018 (MIA).

Daarmee is de ster van Blanche nog steeds rijzende. Ik voorspel dat we nog veel van haar zullen horen. In elk geval heeft ze een van de beste Eurovisie-liedjes afgeleverd en staat het nummer steevast op repeat in mijn Spotify-speellijst ;)

Nog een Vlaamse toegift van de redactie:
Louis Neefs (‘Ik heb zorgen’, Belgische deelname 1967)