De Israëlische dorpspomp (3): Herzliya, droom of nachtmerrie?
In Israël mogen de mensen op 30 oktober – aankomende woensdag – naar de stembus om nieuwe gemeenteraden te kiezen. Hoewel deze lokale verkiezingen geen impact hebben op het buitenland, wil Jonet.nl toch stil staan bij wat er op lokaal niveau in het Beloofde Land gebeurt. Columnist Ya’akov Almor maakt daarom ‘De Israëlische dorpspomp’, die gaat over de campagne en de gemeenteraadsverkiezingen.
Wie vanaf de kustweg Herzliya binnenrijdt, wordt begroet door een enorm metalen silouet van Theodor Herzl, de vader van het moderne Zionisme. Herzl is bekend geworden met zijn politieke pamflet ‘De Joodse Staat’ (1896) en zes jaar later met zijn utopische roman ‘Altneuland’. Een van zijn meest geciteerde uitspraken is: “Als je het wilt, zal het geen droom blijven.”
Herzliya werd in 1924 gesticht en ligt zo’n tien kilometer ten noorden van Tel Aviv. Het grenst ten oosten aan Ramat HaSharon en ten noorden aan Ra’anana. Aan de westkant van Weg 2 (die tot aan Nahariya bij de Libanese grens loopt) ligt Herzliya Pituach, het Wassenaar van Israël. Haar stranden worden tot de mooiste in Israël gerekend. Herzliya Pituach herbergt ook een groot aantal high-tech bedrijven, zoveel dat een aantal jaren geleden Newsweek de stad benoemde als het Israëlische Silicon Valley.
Meer dan twee decennia heb ik met mijn gezin in een lommerrijke straat in het centrum van deze naar Herzl vernoemde stad gewoond. In die periode is het aantal inwoners gegroeid van zo’n 60.000 naar bijna 100.000. De vele tuinderijen en uitgebreide landbouwgronden langs welke ik vele jaren van en naar huis reed, zijn verdwenen. In plaats daarvan staan er vele tientallen nieuwe flatgebouwen. Helaas is er in de stad te weinig gedaan om de nodige infrastructuur aan te passen en de capaciteit te vergroten.
Wel zijn de noord-zuid aanvoerroutes, zoals Weg 20, naar de stad aanzienlijk verbeterd. Ook er een volledig nieuwe oost-west route, Weg 531, aangelegd die Herzliya, Ra’anana en Kfar Saba met de Trans-Israël tolweg 6 verbindt. Bovendien ligt er naast de 531 er een gloednieuwe spoorlijn met drie nieuwe stations.
In 2013 gingen de gemeenteraadsverkiezingen in Herzliya over de kwaliteit van het dienstenpakket, zoals volkshuisvesting, onderwijs en de bescherming van milieu en levenskwaliteit in de stad. Na Herzliya vijftien jaar bestuurd te hebben, ging de vrouwelijke burgermeester Yael German de landelijke politiek in. Ze was was vanaf 2013 enige tijd minister van Gezondheid in het vorige kabinet Netanyahu. In hetzelfde jaar werd in Herzliya Moshe Fadlon met zijn lijst ‘Ons Herzliya’ tot haar opvolger gekozen. Hij was voorheen een directeur van verschillende gemeentelijke diensten en werken in de stad. Na zijn verkiezing sloot de nieuwe burgervader tot grote verbazing een coalitie met Maya Katz, een jonge vrouw (toen 27 jaar) die met haar lijst ‘Jonge Mensen en Milieu’ drie van de negentien raadszetels veroverd had. Katz beloofde ervoor te zorgen dat Herzliya’s stranden en kuststrook niet volgebouwd zouden worden, er betaalbare huisvesting voor jonge mensen zou komen en het openbaar vervoer beter geregeld zou worden. Maar ze haakte in 2017 af, omdat burgemeester Fadlon al deze doelstellingen negeerde en de ‘ontroerendgoedhaaien’ hun gang liet gaan.
Bij de komende verkiezingen zijn er drie kandidaten die Fadlon graag willen wippen en wel om dezelfde redenen. Mishel Morag, advocaat, met zijn lijst ‘Ons Eigen Herzliya’, Eyal Fabian, die zonder lijst in de race ligt; en de eerder genoemde Katz vechten allemaal op eigen wijze tegen Fadlon. Zij willen voorkomen dat hij de weinige nog open groenzones in de stad verder volbouwt met flats. Ze willen de invloed van ontwikkelaars en aannemers inperken, en de belofte om huisvesting voor jongeren te creëren waar maken.
Toch ziet het er volgens de laatste peilingen van Herzliya’s lokale pers naar uit dat Fadlon de volgende vijf jaar aan het bewind blijft. Daar zijn een aantal redenen voor. Net als in Nederland ligt in het algemeen de opkomst van kiezers bij gemeenteraadsverkiezingen een stuk lager. Zittende burgemeesters en bestaande coalities hebben daar meestal baat bij. Ook, zo vertellen verschillende voormalige buren mij, is het voor de kiezers moeilijk een keus te maken tussen de concurrerende nieuwe kandidaten omdat hun verkiezingsprogramma’s erg op elkaar lijken. Een tweede ronde is daarom een mogelijk scenario omdat geen enkele kandidaat de vereiste veertig procent halen zou in de eerste ronde.
Ik ben minder dan anderhalf jaar weg uit Herzliya, maar kan me al bijna niet meer voorstellen daar zo lang gewoond te hebben. Bovendien merk ik ook dat, ondanks de goede informatie, de inzichten van en de gesprekken met mijn kinderen die nog in Herzliya wonen, het moeilijk is op afstand mee te leven. Het is nu wachten tot na verkiezingen om te horen welke kandidaat haar of zijn droom in vervulling ziet gaan en wie aankomende woensdag uit een nachtmerrie ontwaakt
