Jacobs’ Chanoeka-toer, dag 1 – Arnhem – ‘een klik tussen rabbijn en islamitische burgemeester’
Het eerste kaarsje (nou zeg maar kaars!) van de Menora is aangestoken in Arnhem, voor de sjoel, in de Pastoortraat. Wat een combinatie. De menora in de Pastoorstraat, aangestoken door de rabbijn en de islamitische burgervader Ahmed Marcouch, in de schaduw van de Eusebiuskerk. Dit heet dus: multiculturele samenleving!
Enfin, ik ben dus weer aan het dagboeken. Best lastig natuurlijk want ik kan niet iedere dag hetzelfde schrijven, terwijl in feite iedere dag wel hetzelfde is. En toch, iedere dag heeft altijd iets speciaals. Een onverwachte ontmoeting, een bijzondere gebeurtenis of, zoals vandaag een speciale WhatsApp en onacceptabele twitters. Chanoeka is het feest van het licht. Al jarenlang probeer ik bij de menora uit te leggen dat de spirituele duisternis verlicht moet worden. En dus op weg naar Arnhem rijd en peins ik: hoe ga ik de boodschap deze keer verpakken? En terwijl ik rijd komt er een WhatsApp binnen. Uiteraard kijk ik niet terwijl ik rijd, maar toen we net voor het stoplicht stonden, zag ik het. Een bericht van de oud-burgemeester van Arnhem, Herman Kaiser. Alsof hij het rook dat ik zijn voormalige standplaats naderde. Drie jaar geleden vond er op initiatief van het FD een zogenaamde ronde tafel conferentie plaats. Ik zeg ‘zogenaamde’, want de tafel was duidelijk rechthoekig. Aan tafel: de scriba van de PKN, een imam, de aartsbisschop van de Syrisch-orthodoxe Kerk en mijn persoontje. Na enige uren delibereren, werd er besloten dat wij gezamenlijk AZC’s gingen bezoeken, niet om te preken, niet om zieltjes te winnen, maar gewoon om te laten zien dat wij, ondanks onze verschillende geloven en achtergronden, gewoon samen kunnen optrekken. Geweldig idee! Alleen het COA vond dat wij de AZC’s niet binnen mochten: want jullie zijn religieus! Hoe verzinnen ze het!? De enige gemeente waar wij wel welkom waren, was Arnhem. Daar mochten wij ons hand in hand vertonen. En in de pauze selfie na selfie samen met de rabbijn. Ziet u het voor u? Vader, broer, oom samen op de foto met een Joodse zionistische rabbijn. En wie krijgen die selfies te zien? Familieleden in Damascus. Ieder selfie sprak boekdelen. Dank dus aan de oud-burgemeester van Arnhem. En nu, enige minuten voordat het Chanoeka-feest in de sjoel van Arnhem begon: een WhatsApp. En in die WhatsApp lag besloten de oorzaak van alle duisternis. Ik citeer hem maar even: ‘Het is juist nu van belang dat wij de ander het licht in de ogen gunnen. Ziet u wat er gebeurt? De Rooms-Katholieke burgemeester geeft een prachtige filosofische verklaring: de oorzaak van bijna alle duisternis is het gevolg van jaloezie, elkaar het licht in de ogen niet gunnen! Herkent u het?’
Soefganiot gegeten, naar prachtige vrolijke muziek geluisterd, gedanst, gekletst en zelfs het middaggebed gezamenlijk uitgesproken. En natuurlijk de grote menora aangestoken, weer de sjoel ingegaan, warme soep, brood en verder heb ik eigenlijk niet gekeken. Ik zat naast de heer Marcouch. We spraken. Nog even heb ik mijn ongenoegen kenbaar gemaakt over de linkse partijen die weigerden de Europese definitie van antisemitisme aan te nemen. Het gesprek ging over beveiliging, antisemitisme en natuurlijk over de Islam. Twitter na twitter had Marcouch ontvangen. Onvoorstelbaar! Totaal beneden de gordel. Dreigend. Vervloekend. Israël wordt terloops even vergeleken met nazi-Duitsland. Hij krijgt termen naar zijn hoofd geslingerd die ik hier niet durf weer te geven. Tientallen twitters. Hij wordt gewaarschuwd om geen keppel te gaan dragen. Hij zal lijden hier op aarde en in de hel. Een pijnlijk negatieve schurkachtige kanonnade vervloekingen vanuit de richting waarvan ik dacht dat die tot zijn achterban behoorde. Ik was perplex. Terwijl de meerderheid al huiswaarts was gekeerd na de latkes, zaten wij nog samen. Het klikte tussen de Joodse rabbijn en de islamitische burgemeester.’
Opperrabbijn Binyomin Jacobs (IPOR en voorzitter van het Nederlandse College voor Rabbinale Zaken) maakt ook dit jaar weer een ronde langs verschillende menorot in heel Nederland, om deze in het openbaar aan te steken. Net als in voorgaande jaren schrijft hij een dagboekverslag voor Jonet.nl. Het is de zesde keer op rij dat Jacobs voor Jonet in de pen kruipt en zijn ‘Jacobs’ Chanoeka-toer’ maakt. Bij uitzondering zal de rabbijn dit jaar ook Canada aandoen.
