Netanyahu brengt verrassingsbezoek aan sultan Qaboos van Oman
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu (Likud) heeft een geheim en onverwacht bezoek gebracht aan sultan Qaboos van Oman. Met zijn vrouw Sara deed hij het paleis van de monarch in Muscat aan, waar hij door de koninklijke familie en hun ministers werd ontvangen. Een van de doelen was om te spreken over de groeiende macht van Iran in de regio, die Israël en de Golfstaten ervaren als een bedreiging. Oman is een bemiddelaar in het Midden-Oosten en wordt door kenners ook wel ‘het Zwitserland van het Midden-Oosten’ genoemd. Eerder heeft Qaboos de Palestijnse president Mahmoud Abbas op bezoek gehad. Mogelijk bemiddelt Oman in het conflict, dat het lands al doet sinds 1978. Qaboos is een goede vriend van prinses Beatrix.
Het was het eerste bezoek van een Israëlische minister-president aan Oman in ruim twintig jaar tijd. Netanyahu werd met alle egards door Qaboos ontvangen, die inmiddels ver in de zeventig loopt en sinds 1970 op de troon zit. Het aandoen van Muscat wijst op de verbeterde verstandhouding tussen Israël en bepaalde Golfstaten. Zo kwam de premier van Israël langs op persoonlijke uitnodiging van de sultan, die gesprekken met hem voerde over de toestand in het Midden-Oosten en die hem een persoonlijke rondleiding door zijn paleis gaf. Met Netanyahu waren ook ambtenaren van het ministerie van Defensie meegereisd om mee te spreken, onder wie Mossad-hoofd Yossi Cohen en de directeur-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Volgens kenners is de reis naar Muscat een grote stap voorwaarts voor Netanyahu, die volgend jaar verkiezingen tegemoet gaat en aan de kiezers wil laten zien dat hij tegelijkertijd hard kan zijn tegen de Palestijnen én goede relaties kan onderhouden met Arabische staten. De minister van Buitenlandse Zaken van Oman heeft op de televisie gezegd dat zijn land nog steeds een bemiddelende rol wil spelen in het Midden-Oosten, hetgeen de uitnodiging van de sultan volgens hem ook bewijst. Samen met Netanyahu kijkt Qaboos naar de overkant van de Perzische Golf, waar Iran ligt. De Golfstaten stellen dat dit land een bedreiging voor de regio is en hebben Netanyahu daarin aan hun zijde. Vaak heeft het regime in Teheran laten zien dat het de staat Israël wil vernietigen en ook ziet het het Saoedische koningshuis als zijn grootste concurrent. Netanyahu voert al enige jaren actief campagne tegen Iran, waaronder bij de Verenigde Naties. Eerder kreeg hij de Amerikaanse president Trump aan zijn zijde. De VS heeft de Iran-deal inmiddels opgeblazen [deze tekst gaat door onder de video].
Sultan Qaboos regeert sinds 1970 Oman vrijwel praktisch als een alleenheerser. De monarch kreeg in de jaren ervoor zijn militaire opleiding in de Britse school Sandhurst en zette zijn vader af na terugkomst in Oman, een land dat tot dan toe nog achterlijk gebleven was. In de loop van de jaren zeventig liet Qaboos de gasbronnen onder zijn land aanboren en exploiteren, waardoor Oman een van de rijkste landen van de regio werd. Binnen dertig jaar tijd veranderde het sultanaat van een achtergebleven land met een paar verharde wegen, scholen en een ziekenhuis in een modern ogend geheel waar voor iedere burger werk, voedsel en volkshuisvesting is. Ook de toerismesector is er inmiddels hoog ontwikkeld. Het aantal burgerlijke vrijheiden is in Oman groter dan in andere Arabische landen. Na de zogeheten Arabische Lente van 2011 verruimde de sultan de politieke rechten van zijn onderdanen enigszins.
Oman was in 1978 het eerste land in de regio dat de vrede tussen Israël en Egypte erkende. Hij was ook degene die vervolgens als schakel functioneerde tussen Egypte en andere Arabische landen. Ook in 1993 liet Qaboos zien dat hij voorstander was van het vredesproces in het Midden-Oosten door een actieve rol te spelen. Oman bouwde eveneens goede relaties met het westen, India en China op. Door zijn bemiddelende rol in het Midden-Oosten heeft het land vrijwel geen vijanden. De sultan zelf, die een goede vriend is van prinses Beatrix, scheidde binnen twee jaar na zijn troonsbestijging van zijn vrouw. Sindsdien heeft hij geen nieuwe partner aangenomen en ook geen nakomelingen gekregen, vermoedelijk vanwege zijn vermeende homoseksualiteit. Experts stellen dat de erfopvolging van Qaboos, die kanker heeft gehad en daarvoor in het buitenland is behandeld, nog niet goed geregeld is, waardoor er spanningen kunnen ontstaan tussen de twaalf stammen van het land na de dood van de sultan.
