Postume Yad Vashem-onderscheiding voor echtparen uit Veenendaal
Twee Veenendaalse echtparen hebben postuum de Yad Vashem-onderscheiding ontvangen. Ze kregen de onderscheiding voor het bieden van onderdak aan Joodse onderduikers in de Tweede Wereldoorlog. Nabestaanden van beide paren kregen een oorkonde en medaille uit handen van de Israëlische ambassadeur, Modi Ephraim. Dit meldt RTV Utrecht in een bericht.
In Veenendaal zaten Judith Gosler en haar dochter Estella ondergedoken bij Johann Bernard Heij en Jannigje Maria Heij-Van den Berg. De man van Judith en vader van Estella, Hartog Gosler, was gearresteerd bij een grote razzia in Amsterdam in februari 1941. In juni van dat jaar werd hij het Oostenrijkse concentratiekamp Mauthausen vermoord. Judith keerde in 1943 terug in Amsterdam, waar ze nog moest waken voor haar leven.
Onderwijl bleef Estella achter bij de familie Heij. Een paar maanden later werden zij en Johann Bernard opgepakt. Een poos later werd ook Judith opgepakt in Amsterdam. Moeder en dochter vonden elkaar terug in kamp Westerbork en werden vanuit daar getransporteerd naar Auschwitz op 3 september 1944. Drie dagen later werd Estella vermoord. Haar moeder overleefde de Sjoa en hertrouwde twee jaar na de oorlog. Met haar nieuwe man Levie kreeg ze een zoon, genaamd Jopie.
Voor het laten onderduiken van Judith en Estella werd Johann Bernard Heij een maand gevangengezet in het hoofdkwartier van de SD in Amersfoort. Daarna zat hij een half jaar vast in Kamp Vught. Daar werd hij in september 1944 bevrijd. Door het gevangenschap heeft hij verschillende trauma’s opgelopen, aldus zijn nabestaanden. Hij en zijn vrouw Jannigje Maria worden opgenomen onder de rechtvaardigen onder de volkeren, oftewel: zij die de Yad Vashem-onderscheiding kregen.
Naast het echtpaar Heij kregen Gerrit en Heintje Vlastuin in Veenendaal postuum de Yad Vashem-onderscheiding. Bij hen zaten Simon Alexander en Cina Mol en hun twee kinderen ondergedoken. De familie Vlastuin, die zelf uit drie kinderen bestond, en de familie Mol leefden samen als één grote familie. Ze kregen voedselbonnen van het verzet en leefden onder meer van de groenten uit hun eigen tuin.
Tijdens een Duitse inval lukte het Simon niet om op tijd naar boven te vluchten. Hij verstopte zichzelf in een bed dat in de woonkamer stond. Heintje Vlastuin vertelde aan de Duitse soldaten dat degene in het bed ernstig ziek was, waardoor ze schrokken en niet verder wilden zoeken. De familie Mol overleefde de oorlog en keerde na de oorlog terug naar hun woonplaats Eindhoven. De gezinnen bleven met elkaar in contact en bleven elkaars verjaardagen bezoeken.
