Wat kan Liz Truss betekenen voor de Britse Joden?

De conservatieve politica Liz Truss is de nieuwe premier van Groot-Brittannië. Zij moet het land leiden naar de algemene verkiezingen van 2024. In de achttien maanden dat ze op zijn minst premier zal zijn, zal ook de Joodse gemeenschap van het land iets van haar verlangen. Die gemeenschap staat onder druk: antisemitisme en discriminatie nemen alsmaar toe. Politiek gezien kunnen Joden ‘niet terecht’ bij Labour, dat nog steeds schoonmaak houdt op het gebied van antisemitisme. Wat kan Liz Truss voor de Britse Joden betekenen? “Onder mijn leiding zal Israël geen trouwe vriend in de wereld hebben.”

Geen bedreiging
Truss groeide op in een links middenklasse gezin, kon goed leren en ging naar de universiteit van Oxford, waar ze zich aansloot bij de jongerenafdeling van de Liberal Democrats. Na een optreden op een LibDem-congres, in 1994, waarin ze openlijk pleitte voor het afschaffen van de monarchie, en na haar studie stapte ze over naar de Conservatieven. Daarin klom ze op door hard te werken en vooral geen bedreiging te zijn voor leiders en andere machtigen in de partij. Truss trad toe tot het eerste kabinet van de Conservatieve premier David Cameron en bleef sindsdien als enige in de regering. Drie premiers verder en na het aftreden van premier Boris Johnson, in juni, won ze de verkiezingen over diens opvolging.

Handkus
Nu Truss premier is – dinsdag kreeg ze de handkus van koningin Elizabeth II – moet ze ‘leveren’ (deliver), zoals ze tijdens de interne verkiezingen vaak heeft beloofd. In haar campagne heeft ze niet gesproken over onderwerpen die de Joodse gemeenschap in Groot-Brittannië interesseren: Israël, Iran, antisemitisme, kasjroet en godsdienstige zaken. De Jewish Chronicle keek daarom naar eerdere uitlatingen van Truss over dergelijke thema’s. Daaruit blijkt dat de nieuwe premier geen slechte track record heeft waar het de Joodse kwesties betreft. Zo steunt ze de komst van het nationale Sjoa-monument, dat er nog steeds niet is.

Joodse waarden
Truss zei eerder dat ze verwantschap ziet tussen ‘Joodse waarden’ en die van Groot-Brittannië, en in het bijzonder die van haar eigen partij. “Zoveel Joodse waarden zijn conservatieve waarden en ook Britse waarden, bijvoorbeeld gezien het belang van familie en het nemen van maatregelen om het gezin te beschermen.” Ze benoemde ook de waarde van hard werken en het zelf opzetten van een eigen bedrijf. “En de Brits-Joodse gemeenschap is ongelooflijk trots op dit land en dat zijn de conservatieven ook,” aldus de politica.

‘Antisemitisme uitroeien’
Vorige maand werd bekend dat het antisemitisme op Britse scholen in de afgelopen jaren is verdrievoudigd. Het verontrust haar dat Joodse scholieren vaak gesis horen van niet-Joodse leerlingen. “Ik wil dat de plaag van het antisemitisme wordt uitgeroeid. Dat betekent dat we het uit onze cultuur moeten verdrijven, te beginnen in de scholen,” aldus Truss tegen de Jewish Chronicle. Ze wil ook dat Jodenhaat op universiteiten, een structureel probleem in Groot-Brittannië, wordt tegengegaan. Op andere binnenlandse onderwerpen gaf Truss geen mening.

VN-Mensenrechtenraad
Als minister van Buitenlandse Zaken heeft Truss zich ingespannen om de betrekkingen met Israël goed te houden en uit te bouwen. In de VN-Mensenrechtenraad zorgde ze ervoor dat Groot-Brittannië met Israël mee stemde. “Organen zoals de Mensenrechtenraad zijn gebruikt om een ​​bepaalde agenda te verspreiden die eerlijk gezegd sterke elementen van antisemitisme bevat,” aldus de politica. “Te veel landen proberen Israël neer te halen op internationale fora. Ik heb me tegen die landen verzet en ben af ​​en toe zelfs tegen het advies van mijn eigen ministerie ingegaan. Andere landen hebben ons voorbeeld gevolgd.”

Band met Israël
“Ik denk dat er geen grotere vriend voor het VK is dan Israël,” zei Truss eerder tegen de Jewish Chronicle. Ze beschreef Israël als ‘een belangrijk onderdeel van het netwerk van vrijheid dat we over de hele wereld hebben proberen te vestigen’. Ook zei ze: “Onder mijn leiding zal Israël geen trouwe vriend in de wereld hebben.” Ze hoopt op een handelsovereenkomst met Israël en kijkt naar ‘de nauwere banden die we aan het opbouwen zijn in wetenschap en technologie. Truss is ‘trots’ dat ze het land heeft bezocht en met premier Yair Lapid heeft samengewerkt. Ook heeft ze gezegd dat ze een verhuizing van de Britse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem zal bekijken.

‘Woman of mystery’
In Groot-Brittannië hebben velen kritiek op Truss, die jarenlang een vrij onzichtbaar profiel heeft gehad en daardoor kon opklimmen binnen de Conservatieve Partij zonder grote vijanden te maken. Na het aangekondigde vertrek van inmiddels oud-premier Johnson, in juni, barstte er in de partij een leiderschapsstrijd los waarin allerlei kandidaten elkaar verbaal belaagden. Truss kwam boven drijven en deed veel beloftes op het gebied van de economie. Volgens critici zou ze die hebben gedaan, zonder echt te weten of ze die waar kan maken. Truss won de verkiezingen van minister Rishi Sunak van Financiën met ruim 20.000 stemmen verschil. Sommigen beschrijven haar als ‘a woman of mystery’.

Lees ook:
Excuses Johnson aan Israëlische minister in rolstoel voor slechte toegang Glasgow-top
Op de klimaattop in Glasgow is een relletje ontstaan rond de Israëlische minister Karine Elharrar van Energiezaken. De bewindsvrouw, die in een rolstoel zit, kon het conferentiegebouw niet in omdat de ingangen niet goed toegankelijk zijn voor gehandicapten. Ze moest terugkeren naar haar hotel, dat ongeveer tachtig kilometer verderop ligt. De Britse premier Boris Johnson heeft inmiddels excuses aangeboden voor de ontstane situatie.