Zuid-Afrikaanse journalist Jeremy Gordin (70) vermoord door inbreker

In Zuid-Afrika is journalist Jeremy Gordin vermoord door een man die inbrak in zijn huis. Hij was een van de bekendste Joden van het land en bereikte een groot publiek met zijn werk. Dat waartegen hij al maanden in zijn column ageerde, overkwam hem zelf. De Zuid-Afrikaanse politie spreekt van ‘een mislukte overval’ maar geeft de exacte doodsoorzaak niet prijs. Twee weken na de moord werden in Johannesburg zeven mensen gearresteerd. Een van hen reed in een auto die was gestolen uit Gordins woning.

Elders wonen

Het gebeurde allemaal op 31 maart. Een inbreker sloop zijn huis binnen en mogelijk kwam het tot een confrontatie. Dat moest Gordin met de dood bekopen. Zuid-Afrika heeft al jaren problemen met criminaliteit en onveiligheid. De journalist schreef daar de laatste maanden veelvuldig over in zijn columns. Ook schreef hij over de toenemende wanorde, corruptie en stroomuitvallen en nam hij het op tegen de ANC-regering, die er in zijn ogen een janboel van heeft gemaakt. Gordin stelde serieus te overwegen ergens anders te gaan wonen, want ‘dat doen we tenslotte al eeuwen’, verwijzend naar zijn Joodse achtergrond.

Brakpan

Gordin werd in 1952 in Pretoria geboren in een Joods gezin van gedeelde Litouwse en Letse afkomst. Na een periode in Zuid-Vietnam, waar zijn apothekersvader voor het Amerikaanse leger werkte, keerde de familie terug naar Zuid-Afrika. Gordin ging naar de middelbare school in Brakpan, een stad ten oosten van Johannesburg waar veel Afrikaners woonden. Hij verwees er vaak naar in zijn artikelen. Gordin kreeg een studiebeurs om in Israël te studeren en voltooide een bachelordiploma aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Na terugkeer in Zuid-Afrika ging hij het leger in, waarna hij de journalistiek instapte.

Zuma

Gordin werkte voor verschillende Zuid-Afrikaanse media en was onder meer hoofdredacteur van Playboy en tabloid The Daily Sun. In 1998 publiceerde hij een boek waarin hij zijn interviews met Eugen de Kock, de doodseskaderleider van de apartheidsregering, verwerkte. In de gevangenis vertelde hij Gordin over zijn daden en vooral over de mensen in de top die hem opdrachten hadden gegeven. Deze personen werden nooit berecht. De journalist schreef nog een boek over de recente geschiedenis van Zuid-Afrika en een biografie van Jacob Zuma. Het boek Zuma, a Biography kwam uit in het jaar dat die president werd.

Gerechtelijke dwaling

Bij The Daily Sun combineerde Gordin de gebruikelijke roddel- en achterklap van de tabloid met serieuze verhalen. Die formule sloeg aan. Een daarvan bracht aan het licht dat acht agenten een zwarte man hadden vermoord, waarna alle acht werden berecht en straf kregen. Nadat hij de krant had verlaten, nam Gordin de rol op zich van coördinator van het Wits Justice Project, een journalistiek programma voor de benarde situatie van onschuldige of oneerlijk behandelde gevangenen. In 2011 hielp hij bij de vrijlating van Fusi Mofokeng en Tshokolo Joseph Mokoena, die negentien jaar in de gevangenis hadden gezeten voor een misdaad die ze niet hadden begaan.

Zelfidentificatie

Hoewel hij niet religieus-Joods was, waren Gordins artikelen doorspekt met Joodse verhalen en grappen, en Jiddische woorden en uitdrukkingen. Zijn gevoel voor humor werd sterk beïnvloed door zijn Joodse komaf, aangezien het de combinatie van principes en humoristisch mededogen was die zijn persoonlijkheid definieerde, aldus JTA. Hij was buitengewoon belezen en zeer nieuwsgierig, deelde graag wat hij ontdekte en gaf zich over aan brutale maar onschuldige verhalen, zowel privé als in zijn artikelen. Zoals veel journalisten identificeerde Gordin zichzelf met zijn beroep.

Seksrabbijn

In 2016 legde Gordin zich toe op verhalen over de uitlevering van rabbijn Eliezer Berland, alias de seksrabbijn. Die werd in Israël gezocht op verdenking van ontucht en dook in de jaren ervoor ook in Nederland en België op. Samen met zijn volgelingen was de rabbijn op de vlucht. In Zuid-Afrika liep hij uiteindelijk tegen de lamp. Gordin had het in zijn laatste column nog over de politieke en sociale spanningen in Israël en veroordeelde de rechts-religieuze regering van premier Benjamin Netanyahu. Gordin werd zeventig jaar. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter.

Lees ook:
Filip opent nieuwe Zuid-Afrikaanse diamantenfabriek van Pluczenik
In Johannesburg heeft koning Filip van België een bezoek gebracht aan de nieuwe locatie van diamantenbedrijf Pluczenik. De Antwerpse diamantenmakers van Joodse komaf waren zeer vereerd met het koninklijke bezoek. De koning opende de fabriek. Het familiebedrijf is sinds 1948 in het Afrikaanse land actief en is uitgegroeid tot een van de grootste spelers in de wereld. Filip sprak onder meer met Chaim Pluczenik, die het concern met zijn zonen Tsvi en David leidt. Ook Ari Epstein van het Antwerp World Diamond Centre (AWDC) was aanwezig. Het hem had Jonet.nl een kort vraaggesprek.