‘From the river to the sea’ – column Femmetje de Wind

Nadat jonge bezoekers van een Amsterdamse nachtclub ‘From the river to the sea, Palestine will be free!’ scandeerden, brak bij Femmetje de Wind haar klomp. Een nieuwe gang naar de rechter om deze anti-Joodse leus is gerechtvaardigd, vindt zij, omdat we te maken hebben met een novum. Ook moeten we blijven uitleggen over de haatwereld van Hamas, aldus De Wind.

Een gekkie

In een club in Amsterdam Noord scandeerde een menigte jongeren afgelopen weekend onder luid applaus de leus ‘From the river to the sea, Palestine will be free!; Een filmpje van de oproep werd gedeeld op sociale media en kon daar rekenen op veel support. De nachtclub waar dit zich op 28 oktober afspeelde (Parallel) heeft op haar website staan dat iedereen zich daar thuis en gerespecteerd kan voelen (‘with all their differences and individualities celebrated’).

Met ‘iedereen’ bedoelen ze waarschijnlijk niet de Joodse jeugd, tenminste, ik zou niet willen dat een van mijn kinderen in zo’n kolkende massa verzeild raakt en dat een gekkie roept: hey daar heb je een Jood! 

Halsema’s antwoord

Gisteren waren we bij burgemeester Femke Halsema op bezoek en werd er vanuit het publiek vragen gesteld over dit voorval. Halsema zei dat deze leus veel pijn en onrust veroorzaakt bij de Joodse gemeenschap, maar dat de wet niet zegt dat deze zin strafbaar is. Op grond daarvan kan er dus niet ingegrepen worden. Ik vroeg me af: als deze leus nu opnieuw bij een rechter zou worden neergelegd, zal deze dan nog steeds volhouden dat het hier geen haatzaaien betreft?

Haatzaaien

In Nederland is haatzaaien verboden volgens artikel 137b van het wetboek van strafrecht. De vraag wat haatzaaien is, moet een rechter beantwoorden aan de hand van een casus. Er was eerder zo’n casus waarin een demonstrant tijdens een pro-Palestijnse demonstratie in 2021 zich bediende van de gewraakte leus. Er werd aangifte gedaan. De rechter in eerste aanleg zei dat het niet strafbaar was. In tweede aanleg vonniste het Hof op (15 augustus van dit jaar) opnieuw dat er geen sprake is van bedreiging, opruiing of het aanzetten tot haat.

Tsunami

Maar met de terreurdaden van 7 oktober nog vers in het geheugen en de daaropvolgende golf van antisemitisme die als een tsunami over de wereld spoelt, zou ik willen betogen dat deze leus absoluut wél aanzet tot haat en verdeeldheid in de samenleving. In ieder geval bezorgt het een gevoel van onveiligheid bij het Joodse deel van de bevolking. Laten we wel wezen: een hakenkruis betekende ooit ook ‘levenskracht, geluk en heiligheid’ – Indusbeschaving – en later iets heel anders. Ik zou er voor pleiten dat een rechter opnieuw oordeelt wat we met deze zin aan moeten.

Een novum

Ondanks dit novum heeft onze volksvertegenwoordiging al laten weten waar zij staan. De motie van Joost Eerdmans – ‘De leus From the river to the sea etc, propageert de vernietiging van de staat Israël en roept derhalve op tot geweld’ – werd door een derde van de Tweede Kamer afgewezen, waaronder D66, PvdA, GroenLinks en de SP. Sylvana Simons van BIJ1 probeerde haar standpunt nog wat steviger te onderbouwen door een middelvinger op te steken naar Eerdmans. Tot zover de stand van de beschaving.

Blijven uitleggen

Terug naar de club in Noord en de rol van de jeugd in deze. Het is inmiddels bon ton om je tegen Israël te keren. Filmpjes op TikTok waarin pro-Palestijnse en zelfs pro-Hamas-geluiden te horen zijn, vliegen je als tiener om de oren. Bied daar maar eens weerstand aan. Aan ons ouders, leerkrachten, gezagsdragers, wetgevers, journalisten en schrijvers de taak om te blijven uitleggen en steeds weer te herhalen dat Hamas een terroristische organisatie is, die zich gesteund door Iran, tegen het vrije Westen keert.

De wereld van Hamas

Ook moeten we blijven herhalen dat vrouwenrechten, homorechten en gelijke rechten daar geen plek hebben, noch democratie en de vrijheid om je mening te uiten. Dat dansen in een club, waar iedereen ongeacht zijn afkomst zich thuis zou moeten voelen, in de wereld van Hamas niet bestaat. En dat de leus From the river to the sea het moderne hakenkruis is waarmee de jeugd zich, misschien wel onbedoeld, aan de verkeerde kant van de geschiedenis schaart. 

Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.