‘Nazi-oma’ schuldig van hulp bij moord op ruim 10.500 gevangen in kamp Stutthof

De 97-jarige Irmgard Furchner is door de Duitse rechter schuldig bevonden van hulp bij de moord van meer dan tienduizend gevangenen van concentratiekamp Stutthof. In haar jonge jaren werkte de vrouw in het kamp als stenotypiste van de leiding, wetende dat Joden, Sinti, Roma en anderen er systematisch werden vermoord. De rechter acht het bewezen dat ze meewerkte aan de moorden in Stutthof. Furchner krijgt een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar. De vrouw hoorde het oordeel gelaten aan.

De rechtbank in Itzehoe in deelstaat Sleeswijk-Holstein heeft Furchner veroordeeld voor medewerking aan de massamoord in Stutthof van 1943 tot 1945. Omdat de ‘nazi-oma’ indertijd tussen de achttien en negentien jaar oud was, werd ze nu door de jeugdrechter berecht. Het Duitse parket had twee jaar voorwaardelijk geëist en de dame kreeg die ook. Furchner, die op de hoogte was van de systematische moorden, kreeg van de rechter het laatste woord. Ze zei: “Het spijt me voor alles wat er is gebeurd. Het spijt me dat ik op dat moment in Stutthof was. Meer kan ik niet zeggen.”

Lijkenlucht
Het proces heeft ruim een jaar geduurd. In Itzehoe werden op veertig zittingsdagen 31 medeaanklagers gehoord. Onder hen waren overlevenden van Stutthof, dat zich nabij de Poolse stad Gdansk bevond. De belangrijkste getuige was historicus Stefan Hördler, die in veertien sessies zijn onderzoek naar de gang van zaken in het kamp presenteerde. De verdediging had eerder een motie wegens vooringenomenheid tegen hem ingediend, die de rechtbank verwierp. Uit onderzoek bleek dat Furchner in Stutthof de constante lucht van verbrande lijken heeft geroken.

Ontsnapping
De rechtsgang tegen Furchner verliep niet zonder slag of stoot: op de eerste zittingsdag ontvluchtte ze haar bejaardentehuis. Er werd een klopjacht op de toen nog 96-jarige vrouw ingezet. Nog dezelfde dag werd ze zwervend in Hamburg aangetroffen en ingerekend, waarna ze vijf dagen vast zat en vervolgens onder dwang naar de rechtbank moest komen. Het incident was op de eerste zittingsdag een klap in het gezicht van slachtoffers en nabestaanden, die jarenlang naar dit belangrijke moment hadden toegeleefd.

Hoogbejaarde misdadigers
De Duitse Openbaar Aanklagers zetten alles op alles om de nog in leven zijnde oorlogsmisdadigers en kampmoordenaars op te sporen en berechten. Hoogbejaard of niet, niemand mag zijn verdiende straf ontlopen als blijkt dat hij of zij schuldig is, aldus Duitsland. In de afgelopen jaren werden veel ‘nazi-opa’s en -oma’s’, zoals ze in Duitsland vaak gekscherend worden genoemd, in hechtenis genomen en berecht. In sommige gevallen kwam daar levenslange celstraf uit. De meesten overlijden in hun cel.

Over Stutthof
In concentratiekamp Stutthof hield de SS tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan honderdduizend mensen onder erbarmelijke omstandigheden vast. Velen van hen waren Joden. Volgens historici stierven er ongeveer 65.000 gevangenen. Het kamp was berucht vanwege het opzettelijk ‘onderbevoorraden’ van gevangenen. De meeste mensen stierven er door ziekte, uitputting en mishandeling. Er was echter ook een gaskamer en er werden nekschoten afgevuurd.

Lees ook:
Amerika zet oud-kampbewaker (95) uit naar Duitsland, dat hem niet zal vervolgen
De hoogbejaarde Friedrich Karl Berger is volgens het Amerikaanse rechtssysteem actief geweest in concentratiekamp Neuengamme en diende daarom te worden uitgezet naar zijn voormalige moederland Duitsland. In een medisch transportvliegtuig van het Amerikaanse leger werd de man naar Frankfurt vervoerd, waar hij zaterdag op het vliegveld arriveerde. Tot aan zijn vlucht had hij een vrij anoniem leven geleid in de staat Tennessee. De kans dat de verdachte ook zal worden berecht is echter klein